عنوان مقاله :
دعوت بابيان و بهرهگيري نادرست از حديث كميل
پديد آورندگان :
نبوي رضوي روحاني ، مقداد دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده علوم انساني - گروه تاريخ , جان احمدي ، فاطمه دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده علوم انساني - گروه تاريخ
كليدواژه :
نگاه تأويلي , حديث كميل , مكتب شيخي , دعوت باب , دعوت بهائي
چكيده فارسي :
حديث كميل كه از امام علي بن ابيطالب (ع) روايت شده، همواره مورد توجه دانشمندان و متألهان شيعي مذهب بوده است كه در ميان ايشان به شيخ احمد احسائي و سيد كاظم رشتي (پيشوايان مكتب شيخي) نيز ميتوان پرداخت. گسترش مكتب شيخي يكي از مهمترين بسترهاي گسترش دعوت سيد عليمحمد باب بود. بهرهگيري جدي از اين حديث را در آثار باب و بابيان و ازليان نيز ميتوان ديد. پرسش آن است كه چرا بابيان به بهرهگيري از اين حديث روي آوردند و در بهرهگيري از آن چگونه عمل كردند؟ در پاسخ به اين پرسش، به شيوة توصيفي و تحليلي با رويكرد تاريخي دانسته ميشود كه نگاه تأويلي باب به اين حديث، به نگاه نابهجا و منفعتجويانة بابيان به آن انجاميد، اما در محدودة آموزههاي باب، ابزاري مهم براي اثبات جانشيني ميرزا يحيي صبح ازل نسبت به باب و رد آموزههاي ميرزا حسينعلي بهاءالله در نسخ آيين باب و بنيانگذاري آيين بهائي بود.