چشم‌اندازي بر شاخصه‌هاي سلامت در گلستان سعدي

زمينه و هدف: آشنايي با آرا و نظرات حكيمان و انديشمندان اين مرز و بوم كه به واسطه خوانش صحيح آثار آن‌ها ميسر مي‌گردد، نه‌تنها مي‌تواند در ارتقاي بينش، ژرف‌‌انديشي و هويت‌پذيري شخصي ما به عنوان ايراني مسلمان تأثيرگذار باشد، بلكه در تدوين و طراحي سياست‌ها و برنامه‌ريزي‌هاي كلان متناسب با ويژگي‌هاي بومي، ملي و مذهبي ما در عرصه‌هاي مختلف نيز بسيار راهگشا است. از آنجايي كه حصول و ارتقاي سلامت انسان و جامعه از مهم‌ترين اهداف بشري در طول تاريخ بوده، مقاله حاضر به دنبال بررسي رويكرد يكي از بزرگ‌ترين حكماي ايراني، يعني شيخ اجل سعدي در خصوص سلامت جسم و روان آدمي و همچنين ميزان اهميت و پيوند اين دو حيطه است.روش: اين پژوهش با گردآوري داده‌ها به روش اسنادي ـ كتابخانه‌اي بر مبناي كتاب گلستان سعدي به رشته تحرير درآمده است.ملاحظات اخلاقي: در تدوين اين پژوهش اصل امانتداري و صداقت در استناد به متون مورد استفاده، اصالت منابع و پرهيز از جانبداري در مراجعه به متون يا تحليل‌ها رعايت شده است.يافته‌ها: مقاله حاضر پس از تعريف سلامت، به استخراج روايات و مضامين مرتبط با سلامت تن و روان در كتاب گلستان سعدي پرداخته و 31 حكايت مرتبط با اين موضوع را استخراج كرده است. اين حكايات در حيطه سلامت تن به دو موضوع پرهيز از پرخوري و حفظ اعتدال طبع آدمي و در حيطه سلامت روان به دو موضوع سلامت روان خود (عبادت، تكريم خود، توكل، پرهيز از گناه، تفكر در نعمات الهي، مشورت، شكر نعمت و آخرت‌مداري) و سلامت روان ديگران (تكريم ديگران، انفاق، احسان، خوش‌خلقي، گذشت، تدبير، تواضع و عيب‌پوشي) پرداخته‌اند.نتيجه‌گيري: اين پژوهش نه‌تنها پيوند سلامت تن و روان از منظر سعدي را نشان مي‌دهد، بلكه از يك طرف معتقد به برتري سلامت رواني نسبت به سلامت جسماني است و از طرف ديگر حصول و ارتقاي سلامت روان فرد را در گرو سلامت روان جامعه مي‌داند.