دانش و نگرش حكيمان مسلمان درباره سقط جنين؛ نمونه موردي بررسي آراي‏ ابن‏ ربَّن‏ طبرى، محمد بن زكريا رازى‏، بلدي، ابن سينا، جرجاني

زمينه و هدف: سقط جنين يكي از موارد خاص پزشكي است كه از گذشته تاكنون پزشكان در پي رديابي علل و عوامل رخ داد اين حادثه براي مادر و جنين مي‌باشند. شايد بتوان گفت تنها بيماري كه مادر و جنين را به صورت مشترك و بدين‌گونه همزمان درگير مي‌كند، سقط است. مطالعات حاكي از آن است كه مادر، جنين و نيز رويداد خارجي از عوامل تأثيرگذار در سقط جنين به شمار مي‌روند. در حقيقت تا قبل از پيشرفت‌هاي امروز بشر دلايلي را به صورت مشترك براي اين رخداد در نظر گرفته است. عواملي كه شايد برخي از آن‌ها براي مادران و جنين‌هاي ديگر نيز پيش مي‌آمد، اما چنين اثر مخربي را بر آن‌ها نمي‌گذاشت. اهميت سقط جنين را همچنين مي‌توان در رويكرد مذهبي اديان مختلف كه تحقيقات گسترده‌اي درباره شرايط و چگونگي آن صورت گرفته است، يافت. پژوهش حاضر سعي دارد با بررسي گزينشي منابع پزشكي در تمدن اسلامي علاوه بر تبيين و تحليل دانش و نگرش حكيمان مسلمان درباره سقط جنين، دستورالعمل، تجويز و روش‌هاي درماني پزشكان را به منظور جلوگيري از اين پيشامد مورد مطالعه و واكاوي قرار دهد.روش: نوشتار پيش رو با رويكرد توصيفي ـ تحليلي و با تكيه بر روش كتابخانه‌اي، گردآوري داده‌هاي تاريخي از متون دست اول پزشكي صورت گرفته است.ملاحظات اخلاقي: در مطالعه پيش رو، جنبه‌هاي اخلاقي مطالعه كتابخانه‌اي، اصالت متون، صداقت و امانتداري رعايت شده است.يافته‌ها: مطالعات نشانگر آن است كه پزشكان مسلمان بخش قابل توجهي از متون توليدي خود را به موضوع بيماري‌هاي زنان و بارداري اختصاص داده‌اند. مبحث سقط به سبب اهميت آن از موضوعات شاخص در حوزه پزشكي زنان بوده است كه پزشكان در تحقيقات طبي خود به انواع سقط، علل و شرايط آن و روش‌هاي درماني محافظت از جنين اشاره كرده‌اند.نتيجه‌گيري: سقط جنين، يكي از موضوعات مهم در متون پزشكي مسلمانان است. انواع سقط، علل آن، روش‌هاي پيشگيري و درمان و تجويز انواع داروهاي كاربردي و سقط درماني از نكات مهمي است كه مورد توجه و مطالعه قرار گرفته است. با توجه به اهميت اين موضوع در پزشكي نوين مي‌توان از نظرات و آراي پزشكان مسلمان در اين حوزه بهره برد.