چارچوب مفهومي تربيت اجتماعي: مطالعه‌اي نظام‏‌مند

هدف از پژوهش حاضر، بررسي تحقيق هاي صورت‏‌گرفته درحوزۀ تربيت اجتماعي با ملاك‌ هاي معيّن براي به‌‏دست‏‌دادن چارچوبي مفهومي دربارۀ اين موضوع بود. به منظور انجام پژوهش از روش مرور نظام‏‌مند استفاده شد. جامعۀ پژوهش از چهار پايگاه معتبر و مشهور داخلي درحوزۀ علوم انساني (گنج، انساني، جهاد دانشگاهي و علم‌ نت) به‏‌دست آمد كه مشتمل بر 784 پژوهش در قالب پايان نامه و مقاله بود. بدين صورت كه طي فرايندي نظام‌ مند، 61 اثر انتخاب شدند؛ سپس در مرحلۀ تجزيه‌ وتحليل، با استفاده از روش مطالعۀ دامنه، توصيف و دسته‌ بندي پژوهش‌هاي منتخب درحيطۀ تربيت اجتماعي صورت گرفت و حجم مطالعات و مضامين اصلي حيطۀ موضوعي نشان داده شد. پس‏‌از آن، از روش شبكۀ مفهومي از اطلاعات كه از انواع پژوهش‌هاي فراتركيب است، استفاده گرديد. يافته‌ هاي تحقيق، شامل چهار مؤلفۀ كلي تشكيل دهندۀ مفهوم تربيت اجتماعي «روابط انساني مبتني‏بر اخلاق الهي» با دو شاخص عدالت و احسان؛ «مواجهۀ خردمندانه با ميراث فكري _ فرهنگي و مسائل اجتماعي»، «وفاق حق‌محور» و «مشاركت اجتماعي» بود. هر يك از اين چهار مؤلفه كلي داراي زيرمؤلفه‌هايي در سه حيطۀ شناختي، انگيزشي و رفتاري بوده كه رابطۀ آن‌ها با يكديگر در قالب يك مدل ارائه گرديد در بخش توصيفي نيز به‏‌لحاظ دقت‌هاي موضوعي، توجه به بحث جنسيت، نقش پدر و مادر در اين‏‌گونه تربيت و همچنين شناخت جريان‌هاي داراي تقابل با حق براي اين نوع تربيت ضرورت دارد.