كلونيزاسيون اندوفيتي ريشه‌ برنج با آزوسپريلوم ايراكنز Azosprillum irakense و اثر آن بر برخي شاخص‌هاي رشد و بيوشيميايي

مقدمه: آزوسپريلوم يكي از انواع ميكرورارگانيسم‌هاي تثبيت‌كننده نيتروژن مولكولي است كه در همياري با ريشه گياهان تيره غلات و گرامينه‌هاي ديگر، رشد و نمو آن‌ها را تقويت مي‌كند. هدف از تحقيق حاضر بررسي اثر باكتري‌ آزوسپريلوم ايراكنز (Azosprillum irakense) به همراه تيمار هورمون‌هاي اكسين (IAA) و يا جيبرلين (GA3) بر برخي شاخص‌هاي رشد و بيوشيميايي در گياهچه‌هاي برنج رقم هاشمي (cv.hashemi Oryza sative) و مشاهده روند كلونيزاسيون باكتري در سلول‌هاي ريشه است. روش‌ها: به اين منظور ريشه گياهچه‌هاي 21 روزه برنج پس از تلقيح با آزوسپريلوم با غلظت‌هاي مختلف) 0, 100, 200 (ppm IAA و GA3 به تنهايي و يا در تركيب با يكديگر (ppm IAA 200 ppm GA3+200) به مدت 4 هفته تيمار شدند. نتايج و بحث: روند كلونيزاسيون باكتري شامل تشكيل زيست لايه، اضمحلال ديواره، ورود باكتري به داخل لايه‌ي پوست ريشه و تشكيل كلني‌هاي منفرد و پراكنده است. وزن خشك و تر ريشه و اندام هوايي، وزن خشك و تر كل و سرعت رشد نسبي در نمونه‌هاي تلقيح‌شده كه با هورمون‌ها نيز تيمار شده بودند، افزايش معني‌داري يافت كه اين افزايش بخصوص در تيمار تركيبي هورمون اكسين و جيبرلين قابل توجه بوده است. هم‌چنين نتايج نشان داد كه محتواي پراكسيد هيدروژن در ريشه، پروتئين و قند محلول و فسفر در اندام هوايي و ريشه گياهچه‌هاي تيمارشده به طور معني‌داري در مقايسه با شاهد افزايش يافته است. نتيجه‌گيري: باتوجه به نتايج حاضر، كاربرد باكتري آزوسپريلوم ايراكنز به همراه غلظت تركيبي هورمون‌ها براي افزايش عملكرد و رشد گياهچه‌هاي برنج موثر است.