معرفي و بررسي متن‌شناختي مولودنامۀ حضرت اميرالمؤمنين علي (ع) منسوب به ابومِخنَف لوط بن يحيي ازدي

از ابومِخنَف لوط بن يحيي ازدي متوفي 157 ق كتاب‌هاي متعددي به يادگار مانده است، يكي از آثار او كه فقط در كتاب الذريعه آقابزرگ تهراني از آن نام برده شده است كتاب «مولد امير المؤمنين (ع)» است. از مولودنامۀ حضرت اميرالمؤمين (ع) منسوب به لوط بن يحيي ازدي و ترجمۀ محمدتقي موسوي نسخه‌اي در فهرست كتابخانۀ آيت‌الله گلپايگاني به شماره 8246- 96/56 ثبت شده است؛ همچنين نسخه‌هايي از اين اثر در شهرستان دشتستان كه هم‌چنان سنت‌مولودي‌خواني در آنجا پابرجا است وجود دارد. نگارنده در اين مقاله با شيوۀ توصيفي تحليلي به بررسي و تحليل اين مولودنامه پرداخته است؛ همچنين به بيان ويژگي‌ها و نواقص و ابعاد ناشناختۀ اين اثر در سه سطح زباني و نحوي و بلاغي مي‌پردازد. يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد كه اين مولودنامه با موضوع آفرينش پيامبر (ص) و امام علي (ع) قبل از خلقت حضرت آدم (ع) شروع مي‌شود؛ سپس به داستان ولادت امام علي (ع) تا هجرت ايشان از مكه به مدينه و توطئه‌هاي قريش مي‌پردازد و در نهايت با موضوع ازدواج آن حضرت با حضرت فاطمۀ زهرا (س) خاتمه مي‌يابد. باوجود تشكيك در صحّت ادعاي «محمّد تقي موسوي» در ترجمۀ مولودنامۀ حضرت اميرالمؤمنين علي (ع) اثر «ابومِخنَف»؛ ولي ترجمۀ او به‌خاطر ويژگي‌هاي زباني و نحوي و بلاغي‌اش و اشعار پرمعنايي كه به متن افزوده است در نوع خود اثري ارزشمند است.