محبوب‌القلوب؛يك انتحال كهن

در پژوهش حاضر به بررسي نسخه‌اي خطي به نام محبوب‌القلوب پرداخته شده كه در بخش حالت افندي كتابخانۀ سليمانيه در تركيه نگهداري مي شود. از نگارندۀ اثر و سال نگارش آن اطلاعاتي در دست نيست. پيش از اين گمان مي‌شد كه اين اثر بسيار منحصربه‌فرد و داراي اطلاعاتي خاص و نادر است؛ به همين دليل گمان مي‌رفت كه تصحيح آن مي‌تواند نظر محققان و علاقه‌مندان به ادب فارسي را جلب نمايد.در اين پژوهش، ابتدا اين اثر با مرزبان‌نامۀ وراويني و سيرالملوك خواجه نظام‌الملك طوسي و ديگر آثار فارسي مقايسه شد و داستان ها و روايات نقل‌شده در آن از حيث چگونگي اقتباس بررسي شده اند. دربخش اصلي اين پژوهش‌سعي شده است كه شائبۀ انتحال اين اثر برسي شودو در بخش ديگر آن، سعي شده مشخصات دست‌نوشته بررسي و زمان و مكان كتابت آن گمانه‌زني شود؛ همچنين ماُخذ ابيات نقد شده در اين متن مشخص شود. بر اساس ويژگي هاي ظاهري نسخه، بيت هايي كه مصنّف در لابه لاي سطرهاي اثر آورده و همچنين زبان و كيفيت نثر، گمان مي رود كه اين متن قريب به صد سال پس از مرزبان‌نامۀ وراويني، يعني بين سال‌هاي ۷۰۰ تا ۷۳۰ ق. گردآوري شده است.