گستره قابليت منافقان، مشركان و كافران در جذب رحمت الهي از منظر قرآن كريم (تأملي بر نظريه انقطاع عذاب‌هاي اخروي)

برخي محققان معتقدند جاودانگي عذاب‌هاي اخروي با رحمت خداوند سازگار نيست. ازاين‌رو، خلود نه به معناي جاودانگي بلكه به معناي مدت طولاني است. در برابر اين ديدگاه اين سؤال مطرح مي‌شود كه «آيا همه افراد براي نجات قابليت جذب رحمت الهي را دارند؟» «عدم دسترسي عقل انسان به مقدمات لازم براي تشكيل برهان و اثبات همه جزئيات قيامت»، «قابل اعتماد بودن قرآن كريم در خبر دادن از اين جزئيات» و غيره نشان مي‌دهند بررسي اين سؤال از ديدگاه قرآن كريم ضروري است. بررسي تحليلي آياتِ مربوط به توبه منافقان نشان مي‌دهد با وجود برخورد رحيمانه خداوند با آنان، بعد از توبه همراه با مؤمنان خواهند بود، نه جزو مؤمنان. همچنين با وجود تمام بودن فاعليت خداوند در بخشش و گستردگي رحمت الهي، خداوند در آياتي به‌طور مطلق اعلام مي‌كند كه مشركان و كافران را نمي‌بخشد. تحليل چرايي اين دو دسته از آيات حاكي از آن است كه منافقان، مشركان و كافران قابليت لازم جهت دريافت رحمت خداوند براي تغيير ماهيت را ندارند.