بررسي تحليلي وصف «سياسي» در نظريه «ليبراليسم سياسي» جان رالز

در پي چرخش پست‌مدرن فلسفي و طرح پرسش‌هايي درباره نحوه تعامل حكومت‌هاي ليبرال با تعددهاي فرهنگي و فلسفي در فضاي دهكده‌ايِ حاصل از جهاني‌سازي، رالز كوشيد با طرح يك نظريه‌ي خردمندانه و فارغ از بنيادهاي متافيزيكي و كلي با عنوان ليبراليسم سياسي، براي ايجاد جامعه‌اي باثبات و برخوردار از عقايد جامع و متنوع راهي ارائه نمايد. با توجه به اضافه‌شدن وصف «سياسي» به ليبراليسم و نيز فراگير و همه‌پسندبودن اين برداشت، در اين نوشتار مي‌كوشيم با پرسش از معناي «سياسي بودن» در نظريه مزبور، درستي ادعاي رالز را از منظري تحليلي بسنجيم. معتقديم نظريه رالز نتوانسته در ايجاد روايتي حداقلي و همه‌پسند از ليبراليسم موفق باشد. استفاده از ايده‌هايي همچون ساختار اساسي، دليل عمومي، اجماع همپوشان و نيز تاريخمند ساختن ليبراليسم نتوانسته تئوري ارائه‌شده در نظريه‌اي درباب عدالت را از «جامع بودن»، حتي بر اساس معيارهاي رالزي، رها سازد. ليبراليسم سياسي رالز بيش از «سياسي‌بودن» به دنبال آشتي ميان افراد داراي عقايد جامع با سياست‌هاي جاري در جامعه‌اي است كه پيرامون نظريه ليبراليسم شكل گرفته است. در جامعه مورد نظر رالز، عقايد جامع به جاي آنكه محترم دانسته شوند، مجبور به جرح و تعديل مي‌شوند و اين آغازِ اِعمال انديشه‌اي جامع از ليبراليسم به بهانه ايجاد ثبات در جامعه است.