ارزيابي كيفيت مؤلفه‌هاي تبيين‌كننده‌ي محيط يادگيري در آموزش رشته‌ي معماري (بررسي تطبيقي دانشگاه‌هاي فني استانبول و هنر اسلامي تبريز)

يكي از مهم‌ترين عوامل تعيين‌كننده‌ اثربخشي برنامه‌هاي درسي و آموزشي، محيط يادگيري مناسب در زمينه‌هاي محيط فيزيكي، محتوا و فرايند آموزشي و سازمان آموزشي است. در اين راستا، بررسي كيفيت محيط يادگيري مي‌تواند جهت شناسايي وضعيت اثربخشي برنامه‌هاي آموزشي و برطرف نمودن كاستي‌هاي نظام آموزشي به‌منظور توانمندسازي فردي و حرفه‌اي دانشجويان مؤثر باشد. ازاين‌رو، هدف از پژوهش حاضر ارزيابي كيفيت مؤلفه‌هاي تبيين‌كننده‌ محيط يادگيري در آموزش رشته‌ معماري دانشگاه‌هاي فني استانبول و هنر اسلامي تبريز است. روش تحقيق در پژوهش حاضر آميخته و بهره‌گيري از رويكرد MMR (تركيبي از روش‌هاي كمي كيفي) باهدف كاربردي و ماهيت توصيفي تحليلي است كه در راستاي تجزيه‌وتحليل اطلاعات در بخش كمي از مدل‌سازي معادلات ساختاري در نرم‌افزار Amos استفاده شده است. جامعه‌ آماري تحقيق نيز شامل دانشجويان معماري دانشگاه فني استانبول و دانشگاه هنر اسلامي تبريز است كه در راستاي تعيين حجم نمونه از روش كوكران استفاده شده و حجم نمونه براي هركدام از دانشگاه‌ها 384 نفر تعيين گرديده است. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه ميزان تحقق متغيرهاي كيفيت محيط يادگيري رشته‌ معماري و به عبارتي متغيرهاي محيط فيزيكي، محتوا و فرايند آموزشي و سازمان آموزشي در دانشگاه فني استانبول 52/0، 59/0 و 63/0 و در دانشگاه هنر اسلامي تبريز 65/0، 47/0 و 41/0 است. همچنين بر اساس مقدار بحراني مدل ساختاري، محيط فيزيكي در هر دو دانشگاه مطلوب و محتوا و فرايند آموزشي و سازمان آموزشي در دانشگاه فني استانبول مطلوب و در دانشگاه هنر اسلامي تبريز نامطلوب ارزيابي شده است. نتايج نيز نشان مي‌دهد كه در بعد فيزيكي، سرزندگي و كيفيت مناسبي در فضاهاي دروني و بيروني هر دو دانشگاه قابل‌مشاهده است و دانشجويان معماري نيز از كيفيت اين فضا رضايت مطلوبي دارند. بااين‌حال محتوا و فرايند آموزشي و همچنين سازمان آموزشي در دانشگاه فني استانبول مطلوب و در دانشگاه هنر اسلامي تبريز نامطلوب است.