شبيه‌سازي مولفه‌هاي بيلان آبي با استفاده از مدل هيدرولوژيكي توزيعي TOPKAPI-X (مطالعه موردي: حوزه‌ آبخيز كشكان)

با توجه به اهميت شناخت و آگاهي از وضعيت بيلان آبي حوزه‌هاي‌آبخيز و تحليل رفتار هيدرولوژيكي حوضه‌ها، براي برنامه‌ريزي و اجراي طرح‌هاي مرتبط با آب، لزوم استفاده از فناوري‌هاي نوين در پيش‌بيني مولفه‌هاي بيلان آبي بيش از پيش مشهود است. بر اين اساس در حوزه ‌آبخيز كشكان با بكارگيري مدل‌ هيدرولوژيكي TOPKAPI-X مولفه‌هاي بيلان آب حوضه بر اساس طراحي شبكه سلولي شبيه‌سازي گرديد. نقشه‌هاي، كاربري اراضي، نقطه خروجي، بافت خاك، مدل ارتفاعي رقومي و سري‌هاي زماني پيوسته دما، بارش و دبي در گام زماني روزانه ورودي‌هاي اصلي مدل مي‌باشند. مدل در هر شبكه سلولي با توجه به پارامترهاي موثر در بيلان آبي، موازنه بيلان آبي كل دوره را برقرار مي‌نمايد. واسنجي مدل براي 15 سال ابتدايي دوره آماري (1999 تا 2014 ميلادي) و اعتبارسنجي مدل براي دوره 6 ساله انتهايي (2014 تا 2020ميلادي) لحاظ شده است. بر طبق نتايج شبيه‌سازي  27.02  و 43.28 درصد كل بارش حوضه كشكان بصورت رواناب كل از حوضه‌ خارج شده (به ترتيب در دوره واسنجي و اعتبارسنحي) كه با داده مشاهداتي در ايستگاه آبسنجي خروجي حوضه‌ مطابقت دارد. در ادامه براي ارزيابي كارايي مدل، مقادير شبيه‌سازي شده در هر دو دوره آماري با استفاده از داده‌هاي مشاهداتي بارش و دبي مورد مقايسه قرار گرفت. روشهاي آماري همانند معيار ارزيابي ناش- ساتكليف نشان داد مدل TOPKAPI-X با دقت نسبتا خوبي (ضريب بالاي 60 درصد) مولفه‌هاي بيلان آبي نظير تبخير واقعي و پنانسيل، نفوذ و مقدار رواناب خصوصا رواناب كل را در اين حوضه پيش‌بيني نمود.