ارزيابي شاخص‌هاي هوموسي شدن و جوانه‌زني بذر و غلظت برخي عناصر در كمپوست مشترك كود دامي و مواد آلي جنگلي تحت تأثير مصرف بيوچار چوبي، لئونارديت و زغال‌سنگ

در اين پژوهش اثر مصرف بيوچار، لئونارديت و زغال‌سنگ بر شاخص‌هاي هوموسي‌شدن و جوانه‌زني و غلظت برخي عناصر در كمپوست مشترك كود دامي و مواد آلي جنگلي مطالعه شد. آزمايش به‌صورت فاكتوريل و در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار اجرا گرديد. فاكتور اول تيمار (مواد افزودني) در دو سطح (2 و 4 درصد وزني) با مواد اوليه مخلوط شدند و فاكتور دوم زمان بود. در طول فرايند كمپوست‌شدن و در هفته‌هاي اول تا 12 نمونه‌برداري انجام و دما، EC، نسبت C/N، غلظت نيترات و غلظت كل عناصر P، K، Ca، Mg، Na، Fe، Zn، Cu و Mn، شاخص‌هاي هوموسي‌شدن و جوانه‌زني در كمپوست اندازه‌گيري شدند. بر طبق نتايج، تيمار زغال‌سنگ در سطح 2 درصد بالاترين دما و تيمار لئونارديت 2 درصد بيشترين طول مدت‌زمان فاز ترموفيلي را داشتند. تيمار زغال‌سنگ در سطح 4 درصد باعث افزايش معني‌دار EC و بيوچار باعث افزايش غلظت نيترات و نسبت C/N شد. افزودن لئونارديت باعث افزايش معني‌دار درصد اسيد ‌هيوميك و فولويك شد و بالاترين مقادير شاخص هوموسي‌شدن و درجه پليمريزاسيون را ايجاد كرد. برخلاف انتظار مواد افزودني بر شاخص جوانه‌زني و نسبت‌هاي E3/E5 و E4/E6 اثر معني‌داري نداشتند. در مورد غلظت كل عناصر، تيمار شاهد داراي غلظت عناصر بالاتري در مقايسه با ساير تيمار‌ها بود. نتايج اين تحقيق نشان داد با توجه به هزينه‌هاي مواد اوليه، زغال‌سنگ تيمار مناسبي براي تسريع توليد و بهبود كيفيت كمپوست مي‌باشد و از لئونارديت به دليل درصد بالاي مواد هيوميك مي‌توان در انتهاي كمپوست‌شدن به‌منظور غني‌سازي و بهبود كيفيت كمپوست توليد شده استفاده نمود.