تأثير نوع پوشش/كاربري زمين بر ذخيره كربن آلي خاك در منطقه ابركوه، استان يزد

تبديل خاك‌هاي بياباني (بدون كشت) به خاك‌هاي كشاورزي ممكن است باعث ايجاد تغييراتي در برخي از ويژگي‌هاي خاك شود. اين پژوهش با هدف بررسي اثر تبديل خاك‌هاي بياباني به كشاورزي (گندم و پسته) بر ذخيره كربن آلي و كربن آلي ذر‌ه‌اي خاك در منطقه ابركوه (استان يزد) انجام شد. براي انجام اين كار، سه كاربري شامل خاك‌هاي بياباني، مزارع گندم و باغ‌هاي پسته مورد ارزيابي قرار گرفت. 10 نمونه خاك مركب از هر كاربري و از هر يك از دو عمق 20–0 و 40–20 سانتي‌متري جمع‌آوري شد. pH، هدايت الكتريكي، بافت، چگالي ظاهري، كربنات‌كلسيم معادل، درصد كربن آلي كل و كربن آلي ذره‌اي خاك اندازه‌گيري شد. بر اساس نتايج بدست‌آمده، با زير كشت‌بردن خاك‌هاي بياباني، چگالي ظاهري، درصد سنگريزه و هدايت الكتريكي خاك كاهش يافت. ميزان كربن آلي در خاك‌هاي كشت شده 5.8-3.4 برابر بيشتر از خاك‌هاي بياباني بود. همچنين نتايج نشان‌دهنده افزايش 5.7 الي 15.8 برابري كربن آلي ذره‌اي در خاك‌هاي مزارع گندم و باغ‌هاي پسته در مقايسه با خاك‌هاي بياباني بود. كمترين ميزان ذخيره كربن آلي در خاك‌هاي بياباني (0.24-0.19 كيلوگرم در مترمربع) مشاهده شد و بيشترين ميزان آن مربوط به خاك باغ‌هاي پسته (1.12-1.08 كيلوگرم در مترمربع) بود. با توجه به يافته‌هاي اين پژوهش، به نظر مي‌رسد كشاورزي و آبياري پايدار خاك‌هاي بياباني مي‌تواند روش مناسبي جهت افزايش ذخاير كربن آلي خاك در منطقه مورد مطالعه باشد.