واكاوي ساز و كارهاي ارتقاي جايگاه فراجا در انتظام ملي

زمينه و هدف: نقش فراجا در انتظام ملي به‌عنوان يكي‌از عوامل حياتي براي حفظ امنيت و استقرار نظم در كشور، بسيار با اهميت است. هدف‌از اين پژوهش، واكاوي سازوكارهاي ارتقاي جايگاه فراجا در انتظام ملي است.روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف، بنيادي ـ كاربردي و ازنظر ماهيت، اكتشافي و ازنظر نوع تحقيق، كيفي است. جامعه مشاركت‌كنندگان، شامل نخبگان و اساتيدي است كه داراي مدرك دكتري در حوزه انتظامي ـ امنيتي و همچنين، حداقل 15 سال سابقه در اين حوزه هستند. ابزار جمع‌آوري داده‎ها، مصاحبه نيمه‌ساختاريافته ‌است و نمونه‌گيري به‌روش هدفمند تا رسيدن به اشباع نظري در نفر دهم ادامه ‌يافت. داده‌هاي جمع‌آوري‌شده به‌روش تحليل مضموني و بااستفاده‌از نرم‌افزار مكس كيودا تحليل شدند. براي تأييد روايي و پايايي مصاحبه‌ها، از روش بازآزمون استفاده‌شد كه مقدار آن بيشتر از 60 درصد و معادل 93/84 بود؛ بنابراين، قابليت اعتماد كدگذاري‌ها تأييد شد.يافته‌ها: به‌منظور شناسايي سازوكارهاي ارتقاي نقش فراجا در انتظام ملي، 154 مضمون از مصاحبه‌هاي انجام‌شده شناسايي و با حذف و ادغام موارد تكراري، 82 مضمون انتخاب شدند و با تجميع مضمون‌هاي مشابه، 49 مضمون پايه و 4 مضمون سازمان‌دهنده با عناوين الزامات سازماني، الزامات فرهنگي، الزامات مديريتي و الزامات قانوني تدوين شدند و درنهايت، جايگاه مطلوب فراجا در انتظام ملي به‌عنوان مضمون محوري تعيين شد.نتايج: بر طبق نتايج، ارتقاي جايگاه فراجا در انتظام ملي، يك تلاش جامع و يكپارچه را مي‌طلبد كه نيازمند هماهنگي عوامل مختلف است. در بعد «الزامات سازماني» تكيه‌بر ايجاد قابليت و توانايي در درون سازمان بااستفاده‌از نوآوري در تجهيزات سازماني، ارتقاي بهره‌وري در كاركنان و همچنين تغيير در ساختار سازماني؛ در بعد «الزامات فرهنگي» فرهنگ‌سازي و ايجابي عمل‌كردن در حوزه فرهنگ و در بعد «الزامات قانوني» منفعل‌نبودن در اجراي قانون، الزام سازمان‌ها به داشتن پيوست انتظامي در فعاليت‌ها، تصويب قوانين حمايتي از پليس و در بعد «الزامات مديريتي» مطالبه‌گري و ايجاد تعامل با ساير سازمان‌ها، تعامل فرماندهان با قواي سه‌گانه و مطالبه‌گري از ارگان‎هاي مختلف و مسئول‌سازي سازمان‏ها از مهم‌ترين و پرتكرارترين مضمون‌ها به‌شمار مي‌آيند.