بررسي عوامل موثر بر شكل گيري شهروندي زيست محيطي(نمونه مورد مطالعه، مقوله عدم تفكيك زباله در شهر مشهد)

در حوزه شهروندي زيست‌محيطي، هر شهروند بايستي وظايف و مسئوليت‌هاي خود را پذيرا باشد. بي‌توجهي به اين امر، نمونه روشني از ناهنجاري اجتماعي است. يكي از مسئوليت‌هاي اساسي شهروندان، تفكيك و تحويل به موقع زباله‌ها است. چرا كه اگر شهروندان به اين وظيفه خود عمل نكنند، مشكلات زيست‌محيطي و اجتماعي فراواني ايجاد خواهدشد كه يكي از مهمترين آنها، آلودگي محيط و حضور زباله‌گردها در سطح شهر مي‌باشد. براي بررسي وضعيت شهروندي زيست محيطي، در حوزه مشاركت در مديريت پسماندهاي شهري بر اساس معيار ميزان تفكيك زباله در شهر مشهد، اين تحقيق به شيوه توصيفي و تحليلي و در قالب رويكرد تلفيقي ارزش، باور و هنجار استرن به انجام رسيد. براي گردآوري داده‌ها از پرسشنامه تهيه شده توسط محقق بهره‌برداري به عمل آمد. جامعه آماري ساكنين شهر مشهد(3 ميليون و 600 هزار نفر) بودند. بر اين اساس، حجم نمونه آماري 385 نفر برآورد شد. نتايج تحقيق نشان داد كه شهروندي زيست محيطي در اين شهر حداقل بر اساس معيار تفكيك زباله و تحويل به موقع آن، شكل نگرفته و اين عامل با متغيرهايي چون نگرش منفي نسبت به زباله، اعتقاد به برتري انسان، ضعف آگاهي و شناخت، نظارت‌هاي جمعي اندك، مسئوليت‌گريزي، خودخواهي، منش فردي نامناسب، مسكن ويلايي، دسترسي نامناسب به امكانات و زيرساختهاي شهري و حاشيه‌نشيني، رابطه معناداري دارد. تحليل نهايي نشان داد كه متغيرهاي وارد شده به مدل، تقريبا نيمي از تغييرات متغير وابسته را تبيين مي‌كنند.