عنوان مقاله :
سايۀ بلند پدرسالاري بر سر زنان داستان (بررسي ردپاي پدرسالاري در سووشون از منظر ساختارگرايي تكويني)
پديد آورندگان :
خالقي دامغاني ، احمد دانشگاه تهران - دانشكده حقوق و علوم سياسي - گروه علوم سياسي , قاجار ، صونا مركز اسناد انقلاب اسلامي - گروه مطالعات تاريخي انقلاب اسلامي
كليدواژه :
پدرسالاري , ساختارگرايي تكويني , ساختار آگاهي , ساختار متن , سووشون
چكيده فارسي :
ساختارگرايي تكويني لوسين گلدمن مدعي وجود همخواني ساختاري ميان ساخت اجتماعي- سياسي، ساخت آگاهي گروهها و طبقات و ساختار آفرينشهاي فرهنگي بهعنوان تجلي عيني ساخت آگاهي است. از اين منظر اين پژوهش، با بهرهگيري از روش گلدمن در جامعهشناسي ادبيات، در پي پاسخگويي به پرسش از نسبت ساخت اجتماعي و ساختار متن ادبي در ايران است و بدينمنظور بهدنبال پيجويي ردپاي يكي از تأثيرگذارترين ويژگيهاي ساختاري و اجتماعي در ايران يعني پدرسالاري نهادينه در بافت سياسي و اجتماعي در متن ادبيات داستاني زنانه (بهطور خاص رمان سووشون، اثر سيمين دانشور بهعنوان اولين رمان رسمي زنانه در ايران) است. يافتهها نشاندهنده وجود همخواني ساختاري مورد ادعاي ساختارگرايي تكويني، ميان ساختار اجتماعي - سياسي ايران در آستانه دهه 50 و ساختار متن سيمين دانشور، در چهار سنجه تعيينكننده منتج از نظريه ساختارگرايي تكويني، يعني رابطه با منابع قدرت، كنشمندي و توانايي حل مسئله، خودشناسي و خودباوري و محدوده عمل در رمان سووشون (1348) است.