ارزيابي نقش توان اكولوژيكي در ارتقاي تاب‌آوري نواحي روستايي(مطالعه موردي: بخش مركزي شهرستان ماهنشان)

مقدمه:  حفاظت از محيط زيست و توسعه پايدار توجه همگان را به خود جلب كرده و به موضوعاتي بسيار ارزشمند در بسياري از كشورها تبديل شده است. محيط زيست به يك اكوسيستم انسان محور اشاره دارد كه همزيستي با طبيعت، جامعه و اقتصاد است.هدف:  هدف اين تحقيق شناسايي نقش توان اكولوژيكي در ارتقاي تاب آوري نواحي روستايي  بخش مركزي شهرستان ماهنشان است.روش شناسي: رويكرد كلي پژوهش، از نوع پژوهش‌هاي كمي و از نظر شيوه گردآوري داده‌ ها، مبتني بر داده‌ هاي كتابخانه‌اي مي‌باشد. جامعه آماري تحقيق حاضر شامل 51 روستاي حوضه مركزي شهرستان ماهنشان مي باشد.قلمرو جغرافيايي پژوهش: محدوده مورد مطالعه در ﭼﺎرﭼﻮﺑﯽ از ﻣﺨﺘﺼﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ 54 °36 ﺗﺎ 45 °36  ﻋﺮض ﺷﻤ ﺎﻟﯽ و 37 °47 ﺗﺎ 12 °47 ﻃﻮل ﺷﺮﻗﯽ ﻗﺮار دارد. روستاهاي مورد مطالعه ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ اداري- ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ ﺑﺨﺶ مركزي از ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ماهنشان اﺳﺖ ﮐﻪ در اﺳﺘﺎن زنجان واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ.يافته ها و بحث: يافته هاي تحقيق نشان مي دهد، ﺑﺮ اﺳﺎس پهنه بندي اكولوژيك، بخش مركزي ماهنشان را ﻣﯽ ﺗﻮان ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ زير ﺑﻪ 5 ﻋﺮﺻﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮐﺮد. اﯾﻦ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ارﺗﺒﺎط در درون ﻫﺮ ﯾﮏ از واﺣﺪﻫﺎي ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي؛ ﺳﺎده ﺗﺮ از ارﺗﺒﺎط ﻣﯿﺎن واﺣﺪﻫﺎي ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﺎﺷﺪ.نتيجه گيري: ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن اﯾﻦ واﺣﺪﻫﺎ ﻋﻮاﻣﻠﯽ (از ﺟﻨﺲ ﻋﻮاﻣﻞ ﻃﺒﯿﻌﯽ) وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ارﺗﺒﺎط ﻣﯿﺎن آﻧﻬﺎ را ﻣﺤﺪود ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و اﯾﻦ ﻣﻮاﻧﻊ ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﻨﺪه ﻣﺮزﻫﺎي ﻋﺮﺻﻪ ﻫﺎي ﻫﻢ ﭘﯿﻮﻧﺪ را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ. براساس شاخص كل توان اكولوژيك، تفاوت معناداري ميزان تاب آوري روستاهاي مورد مطالعه به دست آمده است. جهت اين رابطه نيز مثبت برآورد شده است كه نشان دهنده وجود رابطه مستقيم مي باشد، بنابراين مي توان گفت با افزايش ميران توان اكولوژيك، ميزان تاب آوري نيز افزايش پيدا مي كند.