ارزيابي رفتار متقابل آبخوان با فرونشست زمين و ارتباط آن با سطح آب زيرزميني و تغييرات پوشش گياهي با استفاده از تكنيك تداخل‌سنجي تفاضلي راداري

تغييرات اقليمي جهاني و رشد جمعيت، منجر به افزايش تقاضاي آب به عنوان منبعي اساسي براي آب هاي شيرين شده است. خطر فرونشست زمين به دليل پمپاژ آب هاي زيرزميني و افت سطح آب ازجمله خطرات زيست محيطي است كه خسارات زيادي به جوامع وارد مي كند. اين تحقيق در دشت سملقان يكي از دشت هاي كشاورزي در استان خراسان شمالي به صورت موردي انجام شده است كه بر اساس اطلاعات شركت آب منطقه اي اين استان، بيشترين منابع آب زيرزميني از چاه هاي عميق اين دشت استخراج شده و در شرايط بحراني قرار دارد. در اين مطالعه به منظور بررسي فرونشست زمين در اثر افت آب هاي زيرزميني از تكنيك تداخل سنجي تفاضلي راداري از داده هاي پايين گذر ماهواره ي Sentinel-1 در بازهي ۲۰۲۰-۲۰۱۴ استفاده شد. همچنين رفتار متقابل آبخوان با فرونشست دشت مورد بررسي قرار گرفت و علاوه بر آن براي پايش تغييرات پوشش گياهي در دوره فرونشست از داده هاي ماهواره لندست-8 در دشت سملقان استفاده شد. با استفاده از داده چاه هاي پيزومتري دشت نقشه هاي هم افت آب زيرزميني با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي تهيه شده و ارتباط افت سطح آب زيرزميني با فرونشست تحليل گرديد. نقشه هاي توليد شده نشان دهنده ارتباط مستقيم افت آب با فرونشست در آبخوان سملقان در بازه زماني موردمطالعه بود. حداكثر فرونشست در اين دشت در سال 2019 مقدار بيشينهي 34 سانتي متر داشته و حداقل 18 سانتي متر در سال هاي 2015 و 2018 برآورد شد. درنهايت ارتباط افت سطح آب زيرزميني با فرونشست منطقه موردمطالعه قرار گرفت و رفتار آبخوان بررسي شد. نتايج نشان دهنده ي رفتار الاستيك زمين در آبخوان سملقان و اطراف شهرستان چمن بيد بود. همچنين با پردازش تصاوير لندست- ۸ ارتباط زماني-مكاني تغييرات پوشش گياهي با فرونشست مطالعه شد. بررسي نتايج نشان دهندهي تخريب پوشش گياهي به ميزان ۵.۹٪ در مناطقي از دشت كه تماما با افت سطح آب هاي زيرزميني مواجه بوده و در پي آن فرونشست در منطقه رخ داده و همبستگي زماني-مكاني بالايي را آشكار ساخت.