ارزيابي و مطالعه ارقام پياز زرد و سفيد (Allium cepa L.) در شرايط آب‌و‌هوايي جنوب استان كرمان

پياز يكي از سبزي هاي اصلي و پرمصرف در جهان است كه هر ساله ژنوتيپ‌هاي زيادي اعم از بومي و وارداتي در كشور كشت مي‌شوند. استان‌هاي جنوبي كشور حدود 50 درصد از سطح زير كشت را به كشت پياز اختصاص داده‌اند. بنابراين، گزينش ژنوتيپ‌هاي برتر سازگار با مناطق جنوبي براي حصول حداكثر عملكرد امري ضروري است. در اين مطالعه، با هدف بررسي سازگاري ارقام پياز خارجي (چهار رقم پياز سفيد و چهار رقم پياز زرد) در شرايط آب‌و‌هوايي جنوب استان كرمان، آزمايشي در قالب طرح مربع لاتين با چهار تكرار در ايستگاه تحقيقاتي واقع در جنوب استان كرمان انجام شد. صفات فنوتيپي شامل: تعداد روز تا سوخ‌دهي، تعداد روز تا رسيدن، قطر غده، طول غده، ارتفاع بوته، تعداد لايه‌هاي خوراكي، وزن تر بوته، وزن خشك بوته، طول برگ، درصد آلودگي به فوزاريوم و عملكرد غده مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج تجزيه واريانس تفاوت معني‌داري در سطح يك درصد بين ارقام پياز سفيد و زرد از لحاظ صفات مورفولوژيك نشان داد. براساس نتايج به‌دست آمده، ارقام مينروا (پياز سفيد) و ريوبراوو (پياز زرد) به‌عنوان ارقام زودرس و با درصد آلودگي كمتر به فوزاريوم معرفي شدند و ارقام ̓سوبرانا (پياز زرد) و ̓سايروس (پياز سفيد) به‌عنوان ارقام با عملكرد غده بالابراي كاشت در مناطق جنوبي استان كرمان و همچنين براي استفاده در برنامه‌هاي به‌نژادي پياز معرفي گرديدند. در هر دو نوع پياز قطر غده، طول غده، وزن تر بوته و وزن خشك بوته همبستگي بالا، مثبت و معني‌داري با عملكرد غده نشان دادند، در نتيجه براي افزايش عملكرد و اهداف به‌نژادي مي‌توان به گزينش پيازهايي با قطر و وزن خشك بوته بيشتر اقدام نمود.