عنوان مقاله :
ايرادات ناظر به كاربست خصايص طبيعي آدمي در شناخت (مربوط به نظريه زاگزبسكي)
پديد آورندگان :
عسكرزاده مزرعه ، اكرم دانشگاه محقق اردبيلي - گروه فلسفه , علم الهدي ، علي دانشگاه پيام نور - گروه فلسفه و كلام اسلامي
كليدواژه :
زاگزبسكي , معرفت شناسي , فضيلت , انگيزه , مهارت
چكيده فارسي :
رويكرد طبيعت گرايانۀ ليندا زاگزبسكي به شناخت، ورود خصايص فضيلت گرايانۀ انسان به حوزۀ معرفتشناسي را مجاز نموده است. فضايل و احساسات و عواطف از وجوه طبيعت آدميهستند كه از منظر زاگزبسكي در تشكيل معرفت سهم دارند. انگيزۀ برآمده از عواطف، باور را به سوي صدق، هدايت ميكند. كاربست خصايص طبيعي در معرفت، مستلزم مهارتي خاص است كه از نظر زاگزبسكي از مهارت بهمثابۀ فن و استادي متمايز است. فضيلت، انگيزه و موفقيت از مهمترين اجزاي طبيعت گرايانۀ شناخت از نگاه زاگزبسكي هستند. در كنار اجزاي طبيعي يادشده، عناصر ديگري مانند آگاهي، اراده، وظيفه و غيره از سوي معرفتشناسان سنّتي براي تشكيل معرفت معرفي شده اند.نويسندگان در تحليل و نقد نگاه زاگزبسكي به سه جزء طبيعي معرفت يعني عناصر فضيلت، انگيزه و موفقيت ميپردازند. سه جزء نامبرده آن گونه كه زاگزبسكي به آنها نقش مي دهد، خالي از خطا نيستند و بهكاربستن آنها در ساختار معرفت، مستلزم دقّت در معنا، حدود و كاركرد است. براي مثال چنانچه تنها فضايل معرفتي رفتاري، فضايل مؤثر در شناخت برشمرده شوند، احتمال وقوع تزاحم فضايل و از دست رفتن ظرفيت فضايل طبيعي در معرفت و محدود شدن دامنۀ باورهاي آسان ياب به وجود ميآيد. در اين صورت، انحصار باورهاي صادق به باورهاي حاصل از انگيزۀ حقيقت يابي، به ناديده گرفتن باورهايِ صادقِ برآمده از ديگر انگيزه ها منتهي خواهد شد و فضيلت ندانستن مهارت ها، موجب زايل شدن فضيلت مستتر در فنون ميشود.
عنوان نشريه :
پژوهش هاي عقلي نوين
عنوان نشريه :
پژوهش هاي عقلي نوين