بررسي جايگاه وجود شناختي عدمِ فيزيكي در نظريۀ پيدايش گيتي از هيچ

بحث دربارۀ منشأ و چگونگي پيدايش عالم پيشينه‌اي كهن دارد. پس از طرح نظريۀ «مِه‌بانگ»، ابهام در نحوۀ ايجاد مواد اوليۀ موردنياز براي وقوع انفجار بزرگ، بيش از پيش آشكار گشت. يكي از مشهورترين پاسخ‌ها براي رفع اين ابهام، بوسيلۀ فيزيك‌دانان معاصر و با طرح مدل «گيتي از هيچ» ارائه شده است. در اين مدل، نسبت به تلفيق قوانين مكانيك كوانتومي (نوسان كوانتومي)، نيروي گرانش، نظريۀ اطلاعات، پديدۀ تونل‌زني و اِعمال همزمان آنها بر فضاي خلأ به منظور توضيح چگونگي پيدايش ماده از هيچ يا عدم فيزيكي، اهتمام فراوان صورت پذيرفته است. بر اساس اين نظريه، فضاي خلأ، فضايي تهي از هر نوع ماده و انرژي و معادل با عدم مطلق در نظر گرفته شده است. اما مقايسۀ الزامات اين مدل با مفهوم عدم فلسفي، مغايرت موجود ميان مفهوم عدم مطلق با فضاي خلأ را نشان مي‌دهد. در واقع عدم فيزيكي يا «هيچ» فرض شده در اين مدل به دليل برخورداري از صورتي از وجود، قطعاً عدم فلسفي به‌‎‌شمار نمي‌آيد.