بررسي اثربخشي آموزش گروهي مفاهيم تئوري انتخاب بر افزايش خودكنترلي زندانيان اچ‌آي‌وي مثبت

زمينه و هدف: بيماري ايدز يا اچ‌آي‌وي مثبت ازجمله اختلالات رواني‌فيزيولوژيك است كه علاوه‌بر مشكلات جسمي، عوامل روان‌شناختي در بروز و تشديد آن نقش بسزايي دارد. هدف اين پژوهش بررسي اثربخشي آموزش گروهي مفاهيم تئوري انتخاب بر افزايش خودكنترلي زندانيان اچ‌آي‌وي مثبت بود.روش‌‌بررسي: روش پژوهش، نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه‌ٔ آماري پژوهش را تمامي زندانيان اچ‌آي‌وي مثبت در زندان مركزي شيراز در نيمهٔ دوم سال ۱۳۹۹ تشكيل دادند. از اين ميان آن‌ها سي زنداني اچ‌آي‌وي مثبت روش نمونه‌‌گيري دردسترس مطابق با ملاك‌هاي ورود و خروج و به‌صورت داوطلبانه انتخاب شدند و به‌طور تصادفي و حجم برابر در گروه آزمايش و گروه گواه قرار گرفتند. آزمودني‌ها با پرسش‌نامهٔ خودكنترلي (گراسميك و همكاران، ۱۹۹۳) ارزيابي شدند. سپس، گروه آزمايش نُه جلسهٔ نوددقيقه‌اي آموزش گروهي مفاهيم تئوري انتخاب براساس راهنماي گلاسر (۲۰۱۲) را دريافت كرد؛ درحالي‌كه براي گروه گواه هيچ آموزشي ارائه نشد. تجزيه‌و‌تحليل داده‌ها با استفاده از روش تحليل كوواريانس تك‌متغيره در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۵ در سطح معناداري ۰٫۰۵ صورت گرفت. يافته‌ها: نتايج نشان داد، پس از حذف اثر پيش‌آزمون، در پس‌آزمون بين گروه آزمايش و گروه گواه در ميانگين نمرات خودكنترلي در زندانيان اچ‌آي‌وي مثبت تفاوت معنادار وجود داشت (۰٫۰۰۱ p). اندازهٔ اثر آموزش گروهي مفاهيم تئوري انتخاب بر افزايش خودكنترلي ۰٫۴۲۸ به‌دست آمد.نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي پژوهش نتيجه گرفته مي‌شود ، آموزش گروهي مفاهيم تئوري انتخاب موجب ارتقاي خودكنترلي زندانيان اچ‌آي‌وي مثبت مي‌شود؛ بنابراين استفاده از روش درماني مذكور به متخصصان در اين زمينه توصيه مي‌شود.