رابطۀ علّي سبك‌هاي دلبستگي با فرسودگي تحصيلي دانشجويان با ميانجيگري سرزندگي تحصيلي

زمينه و هدف: كم‌بودن سطح انگيزه و افزايش فرسودگي تحصيلي در بين دانشجويان شايع است. فرسودگي تحصيلي اثرات منفي بر سلامت و يادگيري دانشجويان دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسي رابطۀ علّي سبك‌هاي دلبستگي با فرسودگي تحصيلي دانشجويان با ميانجيگري سرزندگي تحصيلي بود. روش‌بررسي: پژوهش از نوع مدل‌سازي معادلات ساختاري بود. جامعهٔ آماري را تمامي دانشجويان دختر و پسر مقطع كارشناسي مشغول به تحصيل در سال تحصيلي ۹۶-۱۳۹۵ در دانشگاه آزاد اسلامي قوچان تشكيل دادند. نمونهٔ پژوهش ۴۰۳ نفر بودند كه به‌روش نمونه‌گيري طبقه‌اي انتخاب شدند. ابزارهاي اندازه‌گيري، مقياس تجديدنظرشدهٔ دلبستگي بزرگسالان (كولينز، ۱۹۹۶)، پرسش‌نامهٔ فرسودگي تحصيلي مسلش-نسخهٔ دانشجويان (شافلي و همكاران، ۲۰۰۲) و پرسش‌نامۀ سرزندگي تحصيلي (دهقاني‌زاده و حسين‌چاري، ۱۳۹۱) بود. داده‌ها با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون و روش مدل‌سازي معادلات ساختاري به‌كمك نرم‌افزارهاي SPSS نسخهٔ ۲۱ و LISREL نسخهٔ ۸٫۸ تحليل شدند. سطح معناداري آزمون‌ها ۰٫۰۱=α بود. يافته‌ها: نتايج نشان داد، از بين سبك‌هاي دلبستگي، تنها سبك دلبستگي ايمن بر فرسودگي تحصيلي تأثير مستقيم، مثبت و معناداري داشت (۰٫۰۰۱ p، ۰٫۲۲=β) و سبك دلبستگي ايمن بر سرزندگي تحصيلي تأثير مستقيم، مثبت و معناداري داشت (۰٫۰۰۱ p، ۰٫۳۲=β). سبك دلبستگي اضطرابي بر سرزندگي تحصيلي داراي تأثير مستقيم، منفي و معناداري بود (۰٫۰۰۱ p، ۰٫۲۲-=β). هيچ‌يك از سبك‌هاي دلبستگي، تأثير غيرمستقيم معناداري بر فرسودگي تحصيلي با ميانجيگري سرزندگي تحصيلي نداشتند (۰٫۰۱ p). همچنين شاخص‌هاي نكويي برازش مدل مفهومي برازش‌يافته، برابر ۰٫۹۰=CFI و ۰٫۰۷۴=RMSEA بود كه نشان مي‌دهد مدل از برازش مطلوبي برخوردار بود.نتيجه‌گيري: سبك‎ دلبستگي ايمن در كنترل فرسودگي تحصيلي دانشجويان نقش دارد. همچنين، سبك‌هاي دلبستگي ايمن و اضطرابي بر سرزندگي تحصيلي تأثير مي‌گذارد؛ ازاين‌رو با آگاهي از متغير تأثيرگذار بر فرسودگي تحصيلي، مي‏توان اقدامات پيشگيرانه در زمينۀ كاهش فرسودگي تحصيلي دانشجويان انجام داد.