مقايسهٔ اثربخشي رويكردهاي واقعيت‌درماني و تصويرسازي ارتباطي (ايماگوتراپي) بر ابرازگري هيجاني زنان متقاضي طلاق

زمينه و هدف: تأثير رويكردهاي روان‌شناسي بر بهبود ابرازگري هيجاني از اختلافات زوجين مي‌كاهد. ‌پژوهش حاضر با هدف مقايسۀ اثربخشي دو رويكرد واقعيت‌درماني و تصويرسازي ارتباطي (ايماگوتراپي) بر ابرازگري هيجاني زنان متقاضي طلاق شهر ‌همدان انجام شد.روش‌بررسي: روش پژوهش نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون و پيگيري سه‌ماهه همراه با گروه گواه بود. جامعهٔ آماري را تمامي زنان متقاضي طلاق سال ۱۳۹۸ در ‌شهر‌ همدان تشكيل دادند. سي نفر از زنان داوطلب به‌شيوهٔ دردسترس به مطالعه وارد شدند. اين افراد با درنظرگرفتن معيارهاي ورود و به‌صورت تصادفي در دو گروه آزمايشي و يك گروه گواه (در هر گروه ده نفر) قرار گرفتند. آموزش تصويرسازي ارتباطي به‌مدت ده جلسۀ شصت‌دقيقه‌‌اي و آموزش واقعيت‌درماني به‌مدت هشت جلسۀ نوددقيقه‌‌اي انجام‌ شد. ابزار پژوهش‌، ابرازگري هيجاني (كينگ و امونز، ۱۹۹۰) بود كه در سه مرحلۀ مذكور براي تمام گروه‌ها اجرا شد. داده‌ها با آزمون‌هاي تحليل واريانس با اندازه‌گيري مكرر و تحليل واريانس يك‌طرفه و آزمون تعقيبي بونفروني توسط نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۰ در سطح معناداري كمتر از ۰٫۰۵ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺪند.   يافته‌ها: يافته‌ها حاكي‌از تفاوت معنادار گروه واقعيت‌درماني با گروه گواه براي متغيرهاي ابرازگري هيجاني (۰/۰۰۱ p)، ابراز هيجان مثبت (۰/۰۰۱ p)، ابراز صميميت (۰/۰۰۱ p) و ابراز هيجان منفي (0/023=p) بود. همچنين نتايج تفاوت معناداري را در گروه تصويرسازي ارتباطي با گروه گواه براي متغيرهاي ابراز هيجان مثبت (۰/۰۴۱=p) و ابراز صميميت (۰/۰۰۵=p) نشان داد. در گروه‌هاي آزمايش تفاوت معناداري بين مراحل پس‌آزمون و پيگيري در متغيرهاي ابرازگري هيجاني، ابراز هيجان مثبت و ابراز صميميت مشاهده نشد كه بيانگر ماندگاري تأثير مداخلات در مرحلهٔ پيگيري بود (۰/۰۵ p). بين گروه‌هاي آزمايش فقط در متغير ابراز صميميت تفاوت معنادار وجود داشت (۰/۰۳۹=p).نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي پژوهش، واقعيت‌درماني بر ابرازگري هيجاني و مؤلفه‌هاي آن (صميميت، ابراز هيجان مثبت و ابراز هيجان منفي) اثربخش است؛ درحالي‌كه تصويرسازي ارتباطي تنها بر دو متغير ابراز هيجان مثبت و صميميت تأثير دارد؛ ازاين‌رو‌، واقعيت‌درماني بيش از تصويرسازي ارتباطي بر افزايش ابرازگري هيجاني مؤثر است.