بررسي تأثيرات دونپزيل بر روي علايم باليني و مهارت هاي زباني و اجرايي در افراد مبتلا به طيف اوتيسم: يك مرور نظام مند

زمينه. اختلال طيف اوتيسم (ASD) يك گروه از اختلالات است كه با مشكلاتي در رفتارهاي حسي-حركتي تكراري اوليه، تعامل اجتماعي و مهارت هاي ارتباطي و الگوهاي كليشه اي فعاليت ها توصيف مي شود. هدف از اين مطالعه بررسي نظام مند تأثيرات داروي دونپزيل بر روي ASD بود. روش كار. مرور نظام مند با استفاده از پروتكل JBI در پايگاه هاي اطلاعاتي Medline (PubMed), Cochrane Scopus و EMBASE انجام شد. مقالات به زبان انگليسي با تاريخ انتشار حداكثر تا سال 2024 انتخاب شدند. يافته ها. 9 مطالعه (4 كارآزمايي باليني تصادفي شده، 4 مداخله با برچسب باز و 1 گزارش موردي) وارد مرور نظام مند شدند. نتايج مطالعات متنوع بودند و برخي از مطالعات نشان دادند كه دونپزيل ممكن است در توسعه زبان و مديريت علائم رفتاري بهبود ايجاد كند. يافته ها نشان دادند كه بهبودهاي قابل توجهي در مهارت هاي زباني بياني و دريافتي در كودكان با سنين پايين تر رخ مي دهد و مهارت هاي عملكردي به ويژه در جوانان بهبود مي يابند. همچنين، تأثير مثبتي بر الگوهاي خواب نيز گزارش شد. با اين حال، نتايج برخي مطالعات در عملكرد اجرايي متفاوت بودند. نتيجه گيري. دونپزيل ممكن است در بهبود توسعه زبان و كنترل علائم رفتاري در ASD مؤثر باشد، اما نياز به تحقيقات بيشتر در مورد دوز استفاده، تأثيرات بلندمدت، و عوارض جانبي وجود دارد. پيامدهاي عملي. دونپزيل مي تواند جهت بهبود نماي كلي باليني و مهارت هاي زباني افراد مبتلا به اختلال طيف اوتيسم مورد استفاده قرار گيرد.