ارزيابي عوامل اثرگذار بر رقابت‌پذيري صنعت گردشگري در فرآيند توسعه منطقه‌اي (نمونه موردي: شهرستان مرند)

رقابت‌پذيري، اتخاذ سياست ها براي تقويت توسعه منطقه اي با مفروض‌داشتن نوعي از رقابت بين مناطق، بر سر جذب سرمايه هاي مادي و انساني مؤثر به منظور نيل به تعالي و پيشرفت در گردشگري است. پژوهش حاضر از نظر هدف كاربردي و از نظر روش توصيفي ـ‌ تحليلي و علي ـ مقايسه‌اي است. نتايج آزمون تي نشان مي‌دهد كه بالاترين ميانگين هريك از ابعاد اثرگذار بر رقابت‌پذيري گردشگري شهرستان مرند به‌ترتيب شامل كالبدي و زيرساختي (3.48)، اقتصادي (3.47)، اجتماعي ـ فرهنگي (3.39)، بوم‌شناختي و طبيعي (3.25) و تجاري و سياسي (3.00) مي‏باشد. در بين عوامل، كيفيت نظام‌هاي كسب و كار گردشگري در بعد اقتصادي داراي بالاترين ارزش بوده است. همبستگي بين ابعاد با ميزان اثرات گردشگري، ابعاد اقتصادي، تجاري و سياسي بيشترين همبستگي را با عامل گردشگري رقابتي نشان مي‌دهد. بررسي اثرات گردشگري رقابتي بر ابعاد توسعه در آزمون رگرسيون خطي چندگانه نشان مي‌دهد كه رابطه‌ي محكمي بين اثرات گردشگري رقابتي و و شاخص‌هاي اثرگذار موجود وجود دارد (R=0.99) . درمجموع ساختارهاي 5‌گانه توانستند 0.71 درصد از تغيير واريانس در گردشگري رقابتي را پيش‌بيني كنند ((F(9,74)= 41.22 p 0.05 . به‌جز بعد كالبدي و زيرساختي (1.125) كه رابطه معنادار مثبتي با گردشگري رقابتي داشت،‌ چهار شاخص اقتصادي (0.041-‌‌‌)، اجتماعي ـ‌ فرهنگي (0.054-)، تجاري و سياسي (0.060-) و بوم‌‌شناختي و طبيعي (0.025-) فاقد اين وضعيت بودند. بر مبناي 3192 ارزش محاسبه شده در ماتريس اوليه اثرات متقاطع، مزيت‌گرايي هوشمند به عنوان تأثيرگذارترين و بهره‌وري بخش گردشگري به‌عنوان تأثيرپذيرترين پيشران‌ها شناسايي شدند.