بررسي سطح سواد داده‌اي دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه تبريز و عوامل مؤثر بر آن

هدف: اين پژوهش با هدف بررسي سطح سواد داده‌اي دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه تبريز و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است.روش‌شناسي: اين پژوهش با توجه به هدف پژوهش، كاربردي بوده و از نظر نوع، نحوه گردآوري داده‌ها و تجزيه‌وتحليل اطلاعات، توصيفي-پيمايشي است.  جامعة مورد مطالعه اين پژوهش، دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه تبريز بود كه 6702 دانشجو ارزيابي شدند. طبق جدول كرجسي و مورگان (1970) تعداد 363 دانشجو به عنوان حجم نمونه برآورد شد. روش نمونه‌گيري به صورت طبقه‌اي تصادفي است. ابزار به كار رفته در اين پژوهش پرسش‌نامه حاصل پژوهش قنبري (1398) است كه  هدف‌گذاري اين ابزار بر اساس ابعاد درك داده، جمع‌آوري و سازماندهي، مديريت، ارزيابي و استفاده از داده‌ها  طراحي شده بود. همچنين، براي تجزيه‌وتحليل داده‌ها از آزمون‌هاي آماري كروسكال-واليس و يومان-ويتني و ضريب همبستگي اسپيرمن استفاده شد.يافته‌ها: نتايج پژوهش نشان داد كه سطح سواد داده‌اي دانشجويان مشاركت‌كننده در پژوهش براي پرسش‌هاي مربوط به سواد داده‌اي 4.0967 و در حد خوبي قرار دارد. به علاوه، مشخص شد كه تفاوت معناداري در سطح سواد داده‌اي دانشجويان از نظر متغيرهايي چون جنسيت، حوزه علمي و رشته تحصيلي وجود ندارد. با وجود اين، نتايج اين پژوهش نشان داد كه تفاوت معناداري در سطح سواد داده‌اي دانشجويان مورد بررسي از نظر متغيرهايي چون بازه‌هاي مختلف سني، مقطع تحصيلي ارشد و دكتري و همچنين بين انتخاب يا عدم انتخاب واحد پروپوزال و مراحل مختلف تدوين و نگارش پايان‌نامه وجود دارد. همچنين، علاوه بر عوامل زمينه‌اي مؤثر بر سطح سواد داده‌اي، رابطه معناداري ميان برگزاري كلاس‌هاي دانشگاهي، كارگاه‌هاي آموزشي و كلاس‌هاي غيررسمي و سطح سواد داده‌اي دانشجويان مشاهده شد.نتيجه‌گيري: بر مبناي نتايج اين پژوهش، مي‌توان گفت كه با توجه به تفاوت معنادار در سواد داده‌اي در بين دانشحويان مقاطع مختلف تحصيلي، و دانشجوياني كه وارد مرحله پايان‌نامه/رساله شده‌اند و وجود رابطه معنادار ميان دوره‌هاي آموزشي سپري شده توسط دانشجويان و ميزان سواد داده‌اي آنها، بايد بر تقويت دوره‌هايي كه باعث درگيري عملي دانشجو در پايان‌نامه/رساله مي‌شود در راستاي افزايش سطح سواد داده‌اي آنها اهتمام لازم در دانشگاه‌هاي مختلف كشور وجود داشته باشد.