هم‌رخدادي واژگان توليدات علمي حوزه تاريخ محلي آذربايجان در نشريات علمي كشور

سابقه و هدف: تحليل‌هاي كتاب‌سنجي با توصيف وضعيت انتشارات و شناسايي موضوعات نوظهور، نقش مهمي در ارزيابي پژوهش‌ها دارند. هدف از پژوهش حاضر ترسيم شبكه‌هاي همكاري علمي پژوهشگران، سازمان‌ها و مراكز علمي و هم ‌رخدادي واژگان مقالات حوزه تاريخ محلي آذربايجان در نشريات علمي تاريخي كشور در دوره يازده‌ساله ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ است. مواد و روش‌ها: روش پژوهش توصيفي-تحليلي از نوع كتاب‌سنجي است. نمونه شامل ۱۱۱ مدرك علمي حوزه تاريخ محلي آذربايجان از ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ بود كه در نشريات علمي كشور منتشر شده‌اند. ترسيم شبكه همكاري علمي پژوهشگران، سازمان‌ها و مراكز علمي و همچنين تحليل شبكه هم‌ رخدادي واژگان با استفاده از نرم‌افزار VOSviewer انجام شد. يافته‌ها: در نگارش مقالات، مراكز علمي شمال غرب بيشترين مشاركت را داشته‌اند. بين مرتبه علمي پژوهشگران و ميزان مشاركت علمي آنها رابطه معناداري وجود دارد (۰/۰۲۱=p). از نظر ادوار تاريخي، عصر قاجار و به لحاظ موضوعي، تاريخ سياسي بيشترين توجه پژوهشگران را به خود جلب كرده است. همچنين دانشگاه‌هاي تبريز، شهيد مدني آذربايجان و پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي بيشترين توليدكننده مقالات بودند. واژه‌ هاي «آذربايجان» و «تبريز» بيشترين ميزان تكرار را در مقالات حوزه تاريخ آذربايجان داشتند. ازلحاظ هم ‌رخدادي واژگان بيشترين تمركز بر روي دوره قاجار و به‌ويژه عصر ناصري بوده است. نتيجه‌گيري: روند انتشار مقالات حوزه تاريخ محلي آذربايجان در بازه موردبررسي به چهار برابر رسيده، باوجوداين روند صعودي، برخي ادوار تاريخي و موضوعات مهم به علت كمبود منابع و برخي چالش‌ها چندان مورد توجه قرار نگرفته است. به‌ نظر مي‌رسد علت توجه بيشتر اساتيد و پژوهشگران به موضوع علاوه بر تمايلات محلي، شناخت بهتر مسائل منطقه بوده است.