نوانديشي در چارچوب مفهومي هيدروهژموني (آب‌چيرگي)، با تأكيد بر حوضه آبريز فرامرزي ارس

با توجه به روند رو به تزايد كمبود و بحران آب در سطح جهان، چارچوب مفهومي و نظري هيدروهژموني (آب‌چيرگي) كه جزء نظريات و مفاهيم جديد در علم ژئوپليتيك و هيدروپليتيك محسوب مي‌شود، از اهميت روزافزوني جهت پيش‌بيني رفتارها و راهبردهاي بازيگران هيدروهژمون و غيرهيدروهژمون در سطح حوضه‌هاي آبريز فرامرزي، برخوردار شده است. از آنجايي كه در باب چارچوب مفهومي هيدروهژموني بين انديشمندان علم هيدروپليتيك اتفاق نظري وجود ندارد و هيدروهژموني و همچنين الگوهاي مربوطه تاكنون عمدتاً جهت تحليل چند حوضه آبريز مهم فرامرزي در سطح جهان به كار گرفته شده است؛ در نتيجه، اين پژوهش به دنبال پيشنهاد تكميل چارچوب مفهومي هيدروهژموني است تا اين چارچوب علاوه بر كامل‌تر شدن، قابليت انطباق بيشتري بر حوضه‌هاي آبريز فرامرزي مختلف در سطح جهان را نيز داشته باشد. در همين راستا، حوضه آبريز فرامرزي ارس كه بين 4 كشور ايران، تركيه، جمهوري آذربايجان و ارمنستان مشترك است و روابط هيدروهژمونيك در اين حوضه به دليل تعدد بازيگران دولتي در آن و منافع بعضاً متفاوت و متضاد آن‌ها قابليت بررسي دارد، به عنوان مطالعه موردي پژوهش پيش‌رو انتخاب شده است. اين پژوهش از نوع نظري- بنيادي بوده، به صورت توصيفي- تحليلي و براساس روش تحقيق علي صورت گرفته است. پژوهش نهايتاً به يك سري تغييرات، حذفيات و اضافات در چارچوب مفهومي هيدروهژموني رسيده است كه عمدتاً مبتني بر افزايش نقش قدرت در مفهوم هيدروهژموني و تأثير آن بر ديگر اركان اين چارچوب است.