اثر محلول پاشي هيوميك‌اسيد و همزيستي با گونه‌هاي قارچ مايكوريزا بر خصوصيات مرفولوژيك و فيتوشيميايي آويشن باغي (Thymus vulgaris L.)

هدف: هدف از اجراي اين آزمايش، بررسي اثر محلول پاشي هيوميك‌اسيد و كاربرد قارچ مايكوريزا بر خصوصيات كمي و كيفي گياه دارويي آويشن باغي (Thymus vulgaris L.) بود.روش پژوهش: آزمايش به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار، طي سال هاي زراعي و 1400-1399 و 1401-1400 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تاكستان اجرا شد. عوامل آزمايش شامل سه گونه قارچ مايكوريزا (شاهد، Glomus mosseae، G.etunicatum و G. intraradices) و سطوح كود هيوميك‌اسيد (شاهد، 150 و 300 ميلي گرم در ليتر) بود.يافته‌ها: نتايج نشان داد اثر متقابل كاربرد هيوميك‌اسيد و مايكوريزا بر درصد و عملكرد اسانس، عملكرد و وزن خشك برگ معني‌دار بود. بيش‌ترين عملكرد اسانس از تيمار 150 ميلي گرم هيوميك‌اسيد و كاربرد مايكوريزا G.mosseae به‌دست آمد كه نسبت به تيمار شاهد 154 درصد افزايش را نشان داد. هم‌چنين بيش‌ترين پاراسيمن و گاما تريپينن كه از مهم‌ترين تركيبات اسانس در آويشن، از تيمار 300 ميلي گرم هيوميك‌اسيد به‌دست آمد كه نسبت به شاهد به‌ترتيب 23 و 11 درصد افزايش نشان دادند. بيش‌ترين ميزان پاراسيمن و گاما تريپينن از تيمار كاربرد  مايكوريزا G. mosseae به‌دست آمد كه نسبت به شاهد به‌ترتيب 21 و 26 درصد افزايش را نشان دادند.نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج به‌دست‌آمده مي توان گفت كه با مهياكردن شرايط رشد مناسب براي گياه دارويي آويشن با استفاده از هيوميك‌اسيد و قارچ هاي مايكوريزا، مي توان بر عملكرد آن‌ها اثرگذاري كرده و از كاربرد كود هاي شيميايي كاست.