اثر سطح انرژي و تراكم گله بر عملكرد رشد، شاخص‌هاي بيوشيميايي خون، ريخت‌شناسي روده و كيفيت گوشت جوجه گوشتي آرين

هدف از مطالعه حاضر بررسي تأثير سطح انرژي (EL) قابل سوخت و ساز و تراكم در واحد سطح بر عملكرد، شاخص هاي خوني، ريخت شناسي ژژنوم و كيفيت گوشت جوجه هاي گوشتي آرين بود. در اين پژوهش از تعداد 672 قطعه جوجه گوشتي آرين تركيب دوجنس در قالب طرح كاملاً تصادفي با آرايش فاكتوريل 4×2 شامل دو سطح تراكم (12، 16 پرنده در متر مربع) و چهار سطح انرژي (EL1: سطح انرژي توصيه شده آرين، EL2: 3.5 درصد انرژي بيشتر در دوره پاياني 2، EL3: 3.5  درصد انرژي بالاتر در تمام دوره ها، EL4: 3.5 درصد انرژي بالاتر در دوره آغازين، رشد و پاياني1 و 6.1 درصد انرژي بالاتر در پاياني 2) با 8 تيمار و 6 تكرار استفاده شد. نتايج نشان داد سطح انرژي توصيه شده آرين در شرايط تراكم جمعيت، كمترين مقدار افزايش وزن بدن را در دوره پاياني 2 (42-36 روزگي) و كل دوره (1-42 روزگي) و بالاترين ضريب تبديل خوراك در دوره پاياني 2 را داشت (0.001 P). افزايش سطح انرژي (EL3) باعث كاهش مصرف خوراك در دوره پاياني2 گرديد (0.05P ). افزايش سطح انرژي باعث افزايش بازده لاشه، وزن نسبي سينه و چربي محوطه شكمي گرديد (0.05P ). در شرايط تراكم بالا EL2 نسبت به EL1 موجب افزايش وزن نسبي قلب گرديد. همچنين، EL3 موجب افزايش غلظت ليپوپروتئن با چگالي پايين و آلانين آمينوترانسفراز گرديد. افزايش تراكم باعث كاهش غلظت آلبومين و پروتئين كل، ليپوپروتئن با چگالي بالا و افزايش فعاليت سوپراكسيدديسموتاز و گلوتاتيون پراكسيداز گرديد (0.05P ). كمترين ارتفاع پرز مربوط به تيمارEL1 درشرايط تراكم بالاي جمعيت بود و بيشترين ارتفاع پرز در گروه EL4 در شرايط تراكم پايين مشاهده شد (0.05P ). افزايش سطح انرژي باعث افزايش عرض پرز، نسبت ارتفاع پرز به عمق كريپت (VH/CD) و ناحيه جذبي گرديد (0.05P ). تراكم بالاي جمعيت ارتفاع و عرض پرز، VH/CD و سطح جذب پرز را كاهش داد (0.05P ). برهم كنش سطح انرژي و تراكم جمعيت بر هيچ يك از شاخص هاي كيفيت گوشت تأثير نداشت. در كل يافته هاي پژوهش حاضر نشان داد در كل دوره پرورش تفاوت معني داري بين تراكم گله 12 و 16 پرنده در مترمربع نمي باشد، اما در هفته آخر پرورش تراكم بالا موجب كاهش روند رشد گرديد و تاثير منفي بر ضريب تبديل خوراك داشت، كه با افزايش 3.5 درصد سطح انرژي در دوره پاياني 2، موجب بهبود عملكرد جوجه هاي گوشتي آرين شد.