ارائه چارچوب مفهومي حكمراني اسلامي با ابتناء در عهدنامه اميرالمؤمنين (ع) براي مالك بن حارث نخعي

پژوهش حاضر باهدف دستيابي به چارچوب مفهومي حكمراني اسلامي با ابتناء بر نهج البلاغه، به منظور دست‌يابي به يك ابزار تحليلي براي مشخص كردن تفاوتهاي مفهومي، به گونه‌اي كه به فهم و يادسپاري مفهوم حكمراني اسلامي كمك نمايد؛ صورت‌گرفته است. اين پژوهش از نظر فلسفه و پارادايم فلسفي در قلمرو پژوهش‌هاي تفسيري و مبتني بر تفسير داده‌هاي كيفي شكل‌گرفته و از روش‌شناسي تحليل مضمون و نرم‌افزار اطلس‌تي (23) براي تجزيه‌وتحليل داده‌هاي كيفي استفاده شده است. براي دستيابي به واحدهاي تحليل، پس از جستجوي كليدواژه‌هاي «حكمراني»، «حكومت»، «فرماندار»، «والي»، «ولايت»، «سرپرستي»، «مردم» و غيره و مشقات آنها، انتشاريافته از بيانات حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام)، (235) واحد معنا شناسايي گرديد. بر اساس يافته‌هاي پژوهش، (436) مضمون پايه، (30) مضمون سازمان‌دهنده شامل ولايت محوري، تعالي بخشي، هم‌افزايي، اتحاد و انسجام، تعاون و همكاري، تولي و تبري، شايستگي‌ مداري، مسئوليت پذيري، دفاع از مباني، عدالت‌خواهي، تقوا در فكر و عمل، عدالت، پرده پوشي از عيوب مردم، امانت‌داري، رفق و مدارا، تاب آوري، تكليف‌مداري، ارتباط بي‌واسطه بامردم، شايسته‌سالاري، خدا محوري، واقع بيني، برخورد منصفانه، هويت الهي، انتخاب مديران بر پايه امتحان، تبعيت از دستورات الهي، توجه به عامه مردم، مردمي بودن، تعلق به همه طبقات جامعه و (4) مضمون فراگير شامل اصول حكمراني، ارزش‌هاي حاكم، شاخص‌هاي ارزيابي حكمرانان و ماهيت سازمان علوياستخراج گرديد. در پايان، شبكه مضامين ترسيم و مضامين پايه، سازمان‌دهنده و فراگير چارچوب مفهومي حكمراني اسلامي با ابتناء بر نهج البلاغه ارائه گرديد.