جريان‏‏‏هاي فكري - مذهبي اماميه در پاكستان و كانون مناقشات ‏‏‏آن‏ها

شيعيان پاكستان بعداز اهل‏سنت، بيش‏ترين جمعيت اين كشور را تشكيل مي‏دهند. امّا از نظر فرهنگي و اجتماعي همواره مورد بي‏مهري ديگر مذاهب قرار داشته و دارند. با وجود هجمه‏‏‏هاي بيروني در محافل داخلي نيز انسجامي براي مواجهۀ درست با ‏‏‏آن‏ها ديده نمي‏شود و اين امر عوامل متعددي دارد؛ يكي از ‏‏‏آن‏ها وجود افكار و جريان‏‏‏هاي مختلف در درون مذهب شيعه و اختلاف آنان با يكديگر است؛ از درون نيز دچار مشكلاتي هستند. از جمله ‏‏‏آن‏ها نداشتن يك پايگاه و مركز علمي و فرهنگي كافي هدايت‏گر است. شيعيان اين كشور نسبت به آموزه‏‏‏هاي ديني يك نظر ندارند؛ بلكه قرائت‏‏‏هاي گوناگون در ميان ‏‏‏آن‏ها ديده مي‏شود و نبود يك قرائت و نظر در بارۀ آموزه‏‏‏هاي ديني، سبب به وجود آمدن جريان‏‏‏هاي گوناگون مذهبي شده است. به همين جهت دچار انحرافات فكري، عقيدتي و رفتاري شده‏اند. بيش‏ترين انحراف در عرصه‏‏‏هاي تحليل و تفسير اصول اعتقادات، آداب و رسوم، و اغراق در بيان فضائل و مناقب آئمه(ع) است. تاكنون چهار جريان مهم در بين شيعيان پاكستان پديد آمده است. (تاريخچه) و اين مسأله تاكنون مورد تحقيق و پژوهش قرار نگرفته است. (پيشينه) اين‏كه چند جريان فكري مذهبي در بين شيعيان پاكستان وجود دارد، و در كدام عرصه‏‏‏ها باهم اختلاف و مناقشه دارند و مباني فكري ‏‏‏آن‏ها چيست؟ مسأله‏اي است كه بايد بررسي شود (پرسش) اخباري‏‏‏ها، شيخي‏‏‏ها، جمن‏شاهي‏‏‏ها و اصلاح‏طلبان در اين كشور حضور دارند و بيش‏تر مناقشات و درگيري ‏‏‏آن‏ها در عرصۀ عقيدتي، آداب و رسوم و مناقب اهل‏بيت(ع) است (فرضيه). اين نوشتار كوشيده با بررسي تاريخي، شناسايي جريان‏‏‏هاي فكري در پاكستان، عوامل و عرصه‏‏‏هاي درگيري و مناقشات ‏‏‏آن‏ها را تبيين كند و جريان همسويي با اهل‏بيت(ع) را مشخص نمايد (هدف). براي نيل به اين مهم، از روش توصيفي و تحليلي استفاده كرده است (روش). با توجه به آموزه‏‏‏هاي شيعي، جريان‏‏‏هاي اخباري و جمن‏شاهي، راه انحراف را پيش گرفته‏اند و جريان اصلاح طلب راه و روش اهل‏بيت عليهم السلام را انتخاب كرده و لكن روش اصلاحي اين جريان نيز جاي تامل است. (يافته)