گرايش به اعتياد از ديدگاه نوجوانان - جوانان و والدين بر اساس مدل بازاريابي( كامبي) در سال 1399

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تبيين ديدگاه هاي نوجوانان - جوانان و والدين پيرامون پيشگيري از  اعتياد به مواد مخدر بر اساس عناصر آميزه مدل بازاريابي (نيازهاي مخاطب ، دسترسي به خدمات ، هزينه و ارتباطات) انجام شد. روش بررسي: اين تحقيق به روش پژوهش كيفي و با استفاده از روش اكتشافي انجام شد. شركت كنندگان در اين مطالعه با نمونه‌گيري هدفمند ، 14 نفر از نوجوانان - جوانان و 10 نفر از والدين جمعاً 24 نفر  از محلات حاشيه نشين شهر يزد در سال 1399 بودند محلات مريم آباد، حسن آباد و اسكان بود. مجموعاً 2 مصاحبه عمقي نيمه ساختار يافته با والدين و 3 بحث گروهي متمركز با حضور نوجوانان و جوانان و والدين محله انجام شد. در اين مطالعه، اطلاعات شامل ويژگي هاي دموگرافيك و نتايچ تحليل بازار با عناصر مدل بازاريابي اجتماعي  Communication for behavioural impact (COMBI) بدست آمد كه با استفاده از بحث هاي گروهي متمركز (FGD) و2 مصاحبه فردي نيمه ساختار يافته كه توسط متخصصان  و بر اساس سازه هاي مدل بازاريابي كامبي طراحي شده بود، مورد بررسي قرار گرفتند. داده ها برپايه‌ي روش آناليز محتوايي مورد تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج مطالعه كيفي منتج به  63 كد ،26 زير طبقه ، 4 طبقه، محصول، مكان، هزينه و ترويج  مطابق با سازه هاي  مدل COMBI گرديد. طبقه محصول يا خصوصيات رفتاري،كسب آرامش و حس استقلال طلبي را هردو گروه والدين و جوانان يكي از عوامل گرايش به اعتياد مطرح كردند. اما در مورد هزينه اعتياد، درحالي كه نوجوانان - جوانان ، عوارض اجنماعي مصرف مواد مخدر مثل از دست دادن دوستان را مهم تر قلمداد مي كردند.  والدين بيشتر نگران عوارض جسمي مواد مخدر بودند.   مكان يا شرايط و زمينه محيطي و اجتماعي از نظر هر دو گروه والدين و جوانان اهميت داشت.نتيجه گيري: نتايج نشان داد گرچه هر دو گروه نوجوان - جوانان و والدين به عوامل اجتماعي، محيطي و فردي اعتياد اشاره كردند اما مصاديق مورد نظر آنها در بسياري از زمينه ها متفاوت بود. والدين مهمترين عامل گرايش به مواد مخدر را بر حسب سازه نياز مخاطب،  كسب آرامش ، جبران حس كمبودها و نياز به مستقل بودن فرزندان     مي دانستند و جوانان استفاده از فضاي مجازي و ايجاد انگيزه و كمپين اطلاع رساني در پيشگيري از اعتياد را روش ترويج مناسب مطرح كردند.هزينه هاي درك شده از نظر جوانان از دست دادن دوستان، حس طرد شدگي، از دست دادن حس اعتماد به نفس وديد منفي ديگران نسبت به اعتياد بود. جوانان يكي از دلايل گرايش به اعتياد را مكان و دسترسي آسان به مواد مطرح كردند و والدين مكان مناسب گرايش به اعتياد را خانواده پرريسك و نامناسب بيان نمودند.