اثر كم‌ آبياري بر عملكرد كمي و كيفي و كارايي مصرف آب انگور تركمن 4

با توجه به بحران كم آبي چند سال اخير در كشور، اعمال روش هايي نظير كم‌آبياري براي مديريت بهينه مصرف آب در بخش كشاورزي امري ضروري مي نمايد. به‌ منظور بررسي اثر سطوح مختلف كم‌آبياري بر صفات كمي، كيفي و كارايي مصرف آب تاك، اين تحقيق در تابستان 1402 در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي بر روي تاك هاي 8 ساله رقم تركمن 4 در يك تاكستان داربستي واقع در شهرستان ملاير اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل آبياري كامل (شاهد)، 25 درصد كم‌آبياري و50 درصد كم‌آبياري بود. نياز آبي هر تاك در شرايط بدون تنش آبي، توسط تشت تبخير كلاس A براساس تبخير و تعرق مبنا (ETo) و ضريب گياهي (Kc) در طول فصل محاسبه شده و ميزان آب هر تيمار با توجه به دور و سطوح آبياري در تيمارها تعيين و به‌صورت حجمي اعمال گرديد. ميزان مصرف آب در تيمارهاي شاهد، 25 درصد كم‌آبياري و 50 درصد كم‌آبياري به‌ترتيب، 5140، 3855 و 2570 متر مكعب در هكتار بود. نتايج نشان داد كه سطوح آبياري در سطح احتمال 1 درصد تأثير معني‌داري بر صفات قطر حبه، وزن خوشه، درصد قند، رشد رويشي و كارايي مصرف آب داشت. همچنين، تأثير سطوح آبياري بر طول حبه، طول خوشه، عرض خوشه، وزن حبه، شاخص كلروفيل، محتواي نسبي آب، پتانسيل آب نيمروز برگ، عملكرد تاك و شاخص عملكرد در سطح احتمال 5 درصد معني‌دار بود. بيشترين و كمترين ميزان عملكرد به‌ترتيب، از آبياري كامل و 50 درصد كم‌آبياري حاصل شد، اما اثر 25 درصد كم‌آبياري بر كاهش عملكرد معني‌دار نبود. هرچند تيمارهاي 25 و 50 درصد كم‌آبياري به‌ترتيب، موجب كاهش 5.8 و 27.5 درصدي عملكرد تاك گرديد، اما كارايي مصرف آب با اين تيمارها به‌ترتيب، 34 و 44.5 درصد در مقايسه با شاهد افزايش يافت. براي افزايش كارايي مصرف آب انگور تركمن 4 در شرايط اقليمي ملاير، اعمال 25 درصد كم‌آبياري قابل توصيه است، اما تيمار 50 درصد كم‌آبياري به كاهش كيفيت محصول منجر مي شود.