تحليل اصل محرميت در خانه هاي اقليم گرم و خشك ايران در راستاي پايداري شهرهاي آينده (نمونه موردي شهر يزد)

اصل محرميت و زير مجموعه هاي آن شامل سلسله مراتب، درونگرايي و پيوند معماري با طبيعت به وضوح در معماري سنتي خانه ها به خصوص در اقليم گرم و خشك مركزي ايران ديده مي‌شود. اين پژوهش با روش توصيفي و تحليلي و با هدف كاربردي و با اتخاد روش هاي استنباط كيفي و تحليل ميداني منازل مسكن بومي شهر يزد انجام شده است. چهار نمونه موردي از خانه‌هاي سنتي اين شهر (خانه علومي، خانه گلشن، خانه مروج و خانه رسوليان) به عنوان نمونه‌‌هاي موردي انتخاب شده اند و به لحاظ كيفي مورد بررسي قرار گرفته اند. همچنين روش گردآوري داده ها با كمك مطالعات كتابخانه اي و مشاهده ميداني انجام شده است. با وجود اصل محرميت در تمامي مناطق آب و هوايي ايران، اين عنصر معماري در منطقه آب و هوايي گرم و خشك نمود بيشتري دارد. محرميت از طريق معماري درونگرا، به كارگيري دالان، هشتي و راهرو و وجود حياط مركزي در راستاي باز شدن گشودگي هاي فضاهاي خصوصي و نيمه خصوصي به داخل حياط نمايان مي شود. يافته ها حاكي از آن است كه اگرچه برخي از ويژگي هاي مرتبط با اصل محرميت در خانه هاي معاصر با متراژ كم و فشردگي بافت شهري و در قالب مسكن آپارتمان گونه قابل استفاده نيست، اما برخي از شاخصه هاي معماري بومي در راستاي حفظ محرميت قابليت ظرفيت سنجي در راستاي به هنگام شدن در مسكن معاصر را دارا هستند. عدم قرار دادن درهاي خروجي  موازي (رو به روي هم)، طراحي فضاي پيش ورودي و توجه به سيركولاسيون حركتي به شكلي كه فضاهاي خصوصي ماند فضاي خواب و استحمام از فضاهاي عمومي تر مانند فضاي پذيرايي، سرويس بهداشتي و آشپزخانه جدا شود، توجه به جايگاه حريم خصوصي در خانه ايراني و عدم تطابق شكل گيري آشپزخانه هاي باز با اين اصل، از مواردي است كه مي تواند در خانه هاي معاصر لحاظ شوند و گامي در جهت انطباق اصل محرميت در راستاي معماري مدرن براي ساخت مسكن در شهرهاي معاصر و حتي آينده باشند.