بررسي اثر ساختار بازار وارداتي شركاي تجاري ايران بر صادرات پسته: كاربردالگوي جاذبه

ارزيابي ساختار بازار وارداتي كشورهاي واردكننده يكي از رويكردهاي تعيين درجه رقابت‌پذيري صادركنندگان در بازارهاي هدف است. با وجود پيشينه مطالعات گسترده در حوزه ساختار بازار تاكنون در ايران مطالعه‌اي جهت بررسي نقش ساختار بازار وارداتي شركاي تجاري بر صادرات محصولات كشاورزي انجام نشده است. با توجه به اهميت صادراتي پسته براي ايران، هدف اين پژوهش بررسي اثر ساختار بازار وارداتي شركاي تجاري بر صادرات پسته ايران است. به‌منظور دستيابي به هدف، اثر ساختار بازار وارداتي شركاي تجاري بر صادرات پسته ايران كه بيش از 90 درصد صادرات ايران را به خود اختصاص داده‌اند، در دوره زماني 2016-2001 با استفاده از الگوي جاذبه و داده‌هاي تابلويي متوازن مورد ارزيابي قرار گرفت. براساس نتايج، افزايش نسبت تمركز كشورهاي واردكننده اثري مثبت و معني‌داري بر صادرات پسته ايران داشته است. به‌عبارت ديگر، كاهش رقابت در بازار وارداتي كشورهاي هدف موجب افزايش صادرات پسته ايران مي‌شود. در حالي‌كه افزايش رقابت در بازارها اثري منفي بر صادرات ايران دارد. لذا، پيشنهاد مي‌شود مولفه‌هاي اثرگذار بر صادرات پسته ايران در بازارهاي هدف با ساختار رقابتي بررسي و تحليل شوند و مصرف‌كنندگان اين بازارها جهت اتخاذ برنامه‌هاي بازاريابي هدفمند خوشه‌بندي شوند.