دورنمايي از فرايند ايجاد تغييرِ پايدار در اراده، مبتني بر فلسفه تعليم و تربيت علامه مصباح‌ يزدي (ره)

ايجاد تغيير در اراده انسان و جهت‌دهي به آن، دغدغه اصلي هر مربي است. اما معمولاً اين فرايند ناخودآگاه انجام مي‌شود. تدوين و ترسيم اين فرايند و در نتيجه خودآگاه كردن آن اهداف و نتايج مهمي، نظير انضباط‌بخشي به فعاليت‌هاي تربيتي، تسهيل در آموزش مربيان و امكان ارزيابي فعاليت ايشان را در پي خواهد داشت. پژوهش پيش رو سعي دارد اين موضوع را بررسي كند و دورنمايي از فرايند جهت‌دهي اراده ترسيم نمايد. مطابق يافته‌هاي اين پژوهش، فرايند مذكور مبتني بر مباني انسان‌شناختي اسلامي، نظير وجود امور فطري مشترك در همه انسان‌ها، كمال‌طلبي بي‌نهايت و قدرت اختيار در او و توقف صدور فعل اختياري بر سه عنصر «بينش» و «گرايش» و «توانش» در شش مرحله تنظيم مي‌شود: 1. القاي ترديد نسبت به كمال‌آورترين بودنِ فعلِ اختيارشده و سوق دادن متربي به سمت‌يافتن ملاك تعيين فعلِ سودمندتر؛ 2. كمك به متربي براي دستيابي به ملاك تعيين فعل سودمندتر؛ 3. كمك به وي براي تطبيق ملاكِ به دست آمده در افعال هم‌عرض و تعيين فعل سودمندتر؛ 4. تسهيل صدور اراده با تقويت قدرت اراده و گرايش نسبت به آن فعل؛ 5. تسهيل تحقق خارجي فعل با تقويت قدرت مكلف بر انجام فعل و فراهم كردن شرايط بيروني؛ 6. يادآوري ملاك تعيين فعل سودمند و تطبيق مدامِ آن بر فعل مذكور و كمك به تكرار صدور عمل تا دستيابي به ملكه.