تحول مفهوم «ايمان» در سير تاريخي آراي متكلمان اماميه

بررسي مفهوم «ايمان» در سير تاريخي آراي متكلمان اماميه پرده از اين حقيقت برمي‌دارد كه تمايل و بينش متكلمان نسبت به دو مقوله «نص» يا «عقل»، در تعريف آنان از «ايمان» سهم بسزايي داشته است. از اين ‌روي نوشتار پيش‌رو كوشيده است سير تحول مفهوم «ايمان» را در آراي متكلمان اماميه با بهره‌گيري از منابع و مستندات كتابخانه‌اي و به شيوه «تحليلي ـ توصيفي» بررسي كند. يافته‌ها نشان مي‌دهد متكلمان نص‌گرا ماهيت «ايمان» را مركب از اجزا و مؤلفه‌هاي گوناگون شناختي، عاطفي و عملكردي معرفي مي‌كنند و اين به ارتباط مفهومي و التزامي ميان «ايمان» و «عمل» مي‌انجامد. اين در حالي است كه متكلمان عقل‌گراي شيعه ماهيت ايمان را تك‌جزئي و تنها برخوردار از مؤلفه شناختي ـ عاطفي معرفي مي‌كنند كه گاه آن را در ارتباطي وجودي ـ و نه مفهومي و التزامي ـ با عمل دانسته و گاه بر نبود چنين ارتباطي اذعان داشته‌اند.