واكاوي تأثير رويكرد بيماري ‌انگاري به تجربه ديني در نگرش الحاد عصب ‌شناختي به وحي نبوي (ص)

گروهي از پژوهشگران علوم اعصاب‌ شناسي با توجه به تحقيقاتي كه درباره همبسته‌هاي عصبي كاركردهاي‌ شناختي مغز انسان داشته‌اند، بعضي تجربه‌هاي ديني را مرتبط با برخي بيماري‌هاي مغزي همچون صرع لوب گيجگاهي، روان‌گسيختگي، اختلال در ارتباط نيمكره‌هاي مغزي و ساير قسمت‌هاي آن دانسته‌اند. گروهي ديگر با استناد به اين نتايج علمي و تمسك به شواهدي از حالت‌هاي جسماني پيامبر اكرم (ص) در هنگام دريافت وحي، رويكردي الحادي ـ عصب‌شناختي درباره وحي نبوي (ص) اتخاذ كرده‌اند. آنان وحي پيامبران را به نوعي تجربه ديني ناشي از عوارض بيماري مغزي تقليل داده‌اند. پژوهش حاضر نخست با روش «توصيفي» يافته‌هاي دانش عصب‌شناسي درباره رابطه تجربه ديني و بيماري‌هاي مغزي را مطالعه نموده، سپس با روش «تحليلي» به مسئله اصلي اين مقاله درباره دلالت اين يافته‌ها بر ادعاي بيماري‌انگاري وحي پرداخته و در جهت حل مسئله الحاد عصب‌شناختي، ويژگي‌هاي وحياني آيات قرآن كريم (همچون علم حضوري بودن وحي و تمايزهاي اساسي بين محتواي وحي و تجربه‌هاي ديني) را بررسي كرده است. در مجموع، وحي نبوي (ص) به‌كلي با ساير تجارب ديني تفاوت دارد و به ‌هيچ ‌وجه نمي‌توان آن را ناشي از بيماري مغزي دانست.