اثربخشي درمان تركيبي روش حضور ذهن مبتني بر درمان شناختي و درمان رفتاري ـ شناختي بر نشانگان روان پزشكي بيماران مبتلا به اختلال افسردگي اساسي

سابقه و هدف: شواهد نشان مي دهند كه اختلال افسردگي اساسي، نشانه ها و اختلالات بسياري را به همراه دارد كه باعث دوام و وخيم تر شدن اين اختلال مي گردند. از اين رو درمان هايي كه بتوانند به طور فراگير و همه جانبه عمل كنند ارزش بسياري را از نظر بهداشتي و اقتصادي به همراه خواهند داشت. اين مطالعه به منظور ارزيابي اثربخشي تركيب درمان شناختي مبتني بر حضور ذهن و درمان رفتاري ـ شناختي سنتي در كاهش نشانگان روان پزشكي بيماران داراي اختلال افسردگي اساسي مراجعه كننده به مراكز مشاوره دانشگاه تهران، دانشگاه شاهد و كلينيك توان بخشي صبا (از توابع دانشگاه علوم بهزيستي و توان بخشي) در سال 1387 انجام شده است. مواد و روش ها: اين مطالعه به روش كارآزمايي باليني طراحي شده است، به همين منظور از بين بيماراني كه به مراكز مورد نظر ارجاع مي شدند تعداد 90 بيمار از بين 160 پرونده ي فعال در طول فصل پاييز كه تحت درمان روان پزشك بودند و معيارهاي تشخيصي DSM-IV را براي اختلال افسردگي اساسي دريافت مي داشتند به طور تصادفي ساده انتخاب شدند پس از آن بيماران به سه گروه 30 نفره شامل گروه تركيبي، درمان رفتاري ـ شناختي و درمان رايج (TAU) به طور تصادفي اختصاص يافتند. گروه هاي اول و دوم تحت درمان هاي روان شناختي قرار گرفتند، اما گروه سوم به عنوان گروه كنترل به درمان رايج خود ادامه دادند (فقط درمان دارويي). سن اين افراد بين 18 تا 45 سال با ميانگين دو دوره افسردگي قبلي بود. بيماران در دو مرحله پيش آزمون و پس آزمون با استفاده از مصاحبه ي باليني ساختاريافته براي DSM-IV و پرسش نامه ي نشانه شناسي مختصر (BSI) مورد ارزيابي قرار گرفتند. بيماران در گروه هاي تركيبي و درمان رفتاري ـ شناختي تحت درمان قرار گرفتند در حالي كه گروه TAU از درمان رايج خود (داروهاي ضد افسردگي) بهره مند شد. پس از پايان كارآزمايي ها نتايج با آزمون t زوجي و تحليل كوواريانس مورد آزمون قرار گرفتند. نتايج: نتايج نشان مي دهند كه گروه هاي رفتاري ـ شناختي و تركيبي اثر معناداري در كاهش نشانه هاي روان پزشكي همراه اختلال افسردگي اساسي دارند در حالي كه اين تاثير در گروه درمان رايج معني دار نبود. نتيجه گيري: در اين مطالعه نيز نتايج بيانگر اين هستند كه عناصري از درمان شناختي ـ رفتاري در تركيب با روش حضور ذهن مبتني بر درمان شناختي كارآيي درمان و وسعت اثربخشي آن را افزايش مي دهند و روش تركيبي به اندازه درمان رفتاري ـ شناختي مي تواند در درمان افسردگي موثر باشد.