شناسايي مناطق مستعد جهت توليد سيب زميني بذري در استان همدان براساس رديابي جمعيت شته هاي بالدار

بيماري هاي ويروسي از عوامل مهم و محدود كننده در توليد سيب زميني بذري به شمار مي روند. يكي از راه هاي كاهش خسارت يا حذف اين بيماري ها استفاده از پايه هاي بذري سالم است. با توجه به اينكه بيشتر ويروس هاي بيماري زاي سيب زميني توسط شته ها منتقل مي شوند، شناخت مناطق و دوره هايي از سال كه جمعيت شته ها در آنها كم باشد براي تكثير پايه هاي بذري از اهميت زيادي برخورداراست. بر اين اساس از سال 1377 تا 1381 تغييرات فصلي، تراكم و تنوع جمعيت شته هاي بالدار ناقل در چهار منطقه عمده توليد سيب زميني استان، شامل شهرستان هاي همدان، كبودرآهنگ، قهاوند و اسدآباد با استفاده از تله هاي زرد رنگ محتوي آب در طول فصل رشد بررسي و مقايسه شدند. در نتيجه چهار گونه شته ناقل شناسايي شدنــد كه شته Therioaphis trifolii با 91 – 5/67 درصد جمعيت در هر چهار منطقه داراي بيشترين تراكم و به عنوان گونه غالب شناخته شد. و گونه هاي Acyrthosiphon pisum , Myzus persicae, Aphis frangullae gosypii , Macrosiphum euphorbiae با تراكم جمعيت كمتر شكار شدند. با توجه به نتايج بدست آمده، در شهرستان كبودرآهنگ بدليل پايين بودن تراكم جمعيت شته هاي ناقل مهم مانند M. persicae, A. pisum و كوتاه بودن دوره حضور و فعاليت آنها در مرزعه و پايين بودن درصد آلودگي ارقام به ويروس هاي مهم و خطرناك PVY, PLRV طي نسل هاي مختلف تكثير به عنوان منطقه مستعدتر جهت تكثير پايه هاي بذري شناخته شد. و شهرستان همدان بدليل بالا بودن تراكم گونه هاي ناقل و فعاليت طولاني تر آنان در مزرعه و آلودگي بالاي ارقام به بيماري هاي ويروسي در سال اول تكثير به عنوان منطقه نامناسب و شهرستان هاي اسدآباد و قهاوند به عنوان مناطق حد واسط ارزيابي شدند.