نوسان فصلي جمعيت درشت كفزيان رودخانه زاينده رود ( از اصفهان تا ورزنه ) با توجه به جنس بستر

براي شناسايي و بررسي نوسان هاي فصلي درشت كفزيان رودخانه زاينده رود، در مسير آن از محل باغ پرندگان تا شهر ورزنه به مسافت حدود 140 كيلومتر تعداد 8 ايستگاه نمونه برداري گزينش شد. نمونه برداري از پاييز 82 با تواتر دو بار در هر فصل از ايستگاه هاي برگزيده به كمك يك دستگاه نمونه بردار سوربر، اكمن و لوله پي وي سي به عمل آمد. نمونه هاي جمع آوري شده پس از جدا سازي و شمارش به كمك كليدهاي شناسايي موجود تا حد جنس و در برخي موارد خانواده شناسايي شد. كل نمونه هاي بي مهره كف زي بدست آمده در 19 جنس، 17 خانواده، 13 راسته و 5 رده جاي گرفتند. از 13 راسته شناسايي شده، راسته Ephemeroptera (زودميران) و راسته Trichoptera (موي بالان)، از لحاظ شمار خانواده و جنس از متنوع ترين راسته هاي شناسايي شده بودند كه بيشترين پراكنش را در ناحيه شهر اصفهان و ناحيه بالادست رودخانه داشتند. در حالي كه رده Oligocheta (كم تاران)، با داشتن سه راسته و 4 خانواده و همچنين راسته Diptera (دوبالان)، با داشتن سه خانواده و دو جنس بيشترين پراكندگي را در ناحيه پايين دست رودخانه نشان دادند. در عين حال خانواده هاي Lumbriculidae، Lumbricidae و Tubificidae و جنس هاي Chironomus و Piscicola در همه ايستگاه ها و در بيشتر فصل هاي سال حضور داشتند، اگر چه تراكم آنها دامنه گسترده اي از تغييرها را نشان داد. در مقابل خانواده Glossiphoniidae و جنس هاي Baetis، Piscidium، Hydropsyche، Agrion و Valvata، تنها در برخي از ايستگاه ها و بعضي از فصل هاي سال يافت شدند. تجزيه و تحليل آماري نتايج همبستگي معني دار منفي شاخص هاي شانون، سيمپسون و مارگالف را با هدايت الكتريكي آب و ميزان مواد آلي بستر رودخانه نشان داد. به طوري كه شاخص تنوع زيستي شانون كمترين تنوع را در ايستگاه هاي گلي - لجني رودخانه نشان داد. در عين حالي شاخص مارگالف با pH آب داراي همبستگي مثبت بود. بدين ترتيب به نظر مي رسد تغييرهاي ايجاد شده در تركيب جمعيت كفزيان رودخانه مي تواند ناشي از، تغييرهاي فيزيكي جنس بستر رودخانه، ويژگي هاي شيميايي آب، چرخه زندگي كفزيان مورد بررسي و ياگذاري توام آنها باشد.