رويكرد سيستم هاي تقاضا در استخراج توابع تقاضاي داراييهاي پولي: يك سيستم مخارج غيرخطي براي اقتصاد ايران

بر خلاف ادبيات تقاضاي پول در ايران كه صرفا مبتني بر چارچوب مطالعات كلان است اين مقاله ساختار تقاضاي داراييهاي پولي را در چارچوب يك سيستم مخارج غيرخطي طي دوره 1368 تا 1383 با تاكيد بر كششهاي قيمتي و درآمدي مورد بحث قرار مي دهد. تخمين الگوي برآورده شده كه به منظور اجتناب از خطاي تصريح ناشي از محدوديتهاي نهادي و پويايي هاي بازار پول به صورت يك سيستم پويا تصريح شده است- نشان مي دهد كه كششهاي قيمتي (هزينه استفاده) داراييهاي پولي با افزايش سررسيد سپرده ها و يا داراييهاي پولي به تدريج بطور قابل توجهي افزايش مي يابد ولي كششهاي داراييها نسبت به نرخ سود سپرده ها تقريبا برابر با صفر است. براين اساس، مقدار كشش داراييهاي پولي نسبت به هزينه استفاده داراييها نمي تواند- عليرغم رابطه غيرخطي بين هزينه استفاده و سود سپرده ها- به سود سپرده ها نسبت داده شود. افزون براين، بررسي روند زماني كششهاي مختلف، مبين آن است كه تغييرات كششها، صرفا از اثر درآمدي نشات گرفته و شايد عدم تنوع سبد داراييهاي مالي در كشور موجب ثبات كششهاي هيكسي شده است؛ بطوريكه نوسانات شديد و ركود بخش حقيقي؛ مثلا در سالهاي 1374 و 1376 به شدت در نوسانات كششهاي محاسبه شده، منعكس شده است. با توجه به عدم حساسيت كششهاي محاسبه شده نسبت به نرخ سود سپرده ها از نقطه نظر سياستي، مي توان گفت كه سياستهايي نظير كاهش نرخ تورم- كه منجر به كاهش هزينه استفاده داراييها مي شود- بطور قابل توجهي مي تواند منجر به افزايش تقاضاي داراييهاي بلند مدت گردد.