453531

ارزيابي بيلان انرژي و اقتصادي در مزارع آفتابگردان آجيلي و روغني در شهرستان خوي

احمدي همزيان، مجتبي نويسنده , , حسن زاده قورت تپه، عبداله نويسنده عضو هيئت علمي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان آذربايجان غربي Hasanzadeh Ghoort-Tappeh, Abdollah

دوفصلنامه سال 1387 شماره 2

فاقد درجه علمي

13

67

79

Sunflower , آفتابگردان , راندمان اقتصادي , راندمان انرژي , ستاده , نهاده , Economy efficiency , Energy efficiency , INPUT , Output

يكي از راه هاي برآورد توسعه كشاورزي و پايداري توليد در نواحي كشاورزي، استفاده از روش جريان انرژي است. در اين تحقيق، مزارع آفتابگردان آجيلي و روغني در شهرستان خوي، در سال زراعي 1387-1386 از نظر بيلان انرژي مورد بررسي قرار گرفتند. براي ارزيابي بيلان انرژي در اين مزارع، كليه داده ها اعم از نهاده ها و ستاده ها، با استفاده از فرمول ها و ضرايب رايج به مقادير معادل انرژي هاي مصرفي و توليدي تبديل و سپس راندمان انرژي محاسبه گرديد. ميزان انرژي نهاده هاي به كار برده شده در اين مزارع به ترتيب براي آفتابگردان آجيلي و روغني 8466700 و 8440200 كيلوكالري در هكتار در سال و ميزان انرژي توليدي شامل محصول دانه به طور جداگانه به ترتيب 8760 و 17184 هزار كيلوكالري در هكتار در سال محاسبه گرديد. راندمان انرژي (نسبت ستاده به نهاده) براي عملكرد دانه به ترتيب 03/1 و 04/2 برآورد شد. داده ها نشان دادند كه بيشترين انرژي مصرفي در اين مزارع مربوط به عمليات آبياري، كود نيتروژن و ماشين آلات مي باشد. همچنين هزينه ريال مصرفي براي آفتابگردان آجيلي و روغني به ترتيب 2/10193و 61/11223 و درآمد خالص براي هر كدام به ترتيب 8/53806 و 4/36776 هزار ريال محاسبه شد. نسبت سود خالص به هزينه براي هر كدام به ترتيب 28/5 و 28/3 به دست آمد كه اين نسبت با مديريت زراعي مناسب مي تواند افزايش يابد. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان مي دهد كه به علت بالا بودن بيلان اقتصادي در مزارع آفتابگردان آجيلي، با وجود پايين بودن راندمان انرژي در اين مزارع، تمايل كشاورزان به كشت اين تيپ بيشتر از روغني است. در حالي كه ادامه شرايط موجود اتلاف شديد انرژي، به خصوص نهاده هاي آبياري و كود نيتروژنه كه بيشترين نسبت انرژي مصرفي را به خود اختصاص مي دهند، منطقه را با خطر كاهش آبهاي تحت الارض در اراضي مذكور و اكوسيستم منطقه را با خطر آلودگي مواجه خواهد ساخت.

The use of the energy flow method is one of ways to estimate agricultural development and product stability in agricultural areas. In this research, in the farming years of 2006- 2007 the farms of nuts and oil sunflower in Khoy have been studied from energy efficiency point of view. For the evaluation of energy efficiency on these farms, all data including inputs and outputs were transformed by the use of formula and particular coefficiency in quantity equivalent of production energy and utilized energy and then energy efficiency was calculated. Amount of input energy used on these farms for nuts and oil sunflower 8440.200 Kcal/ha and 8466.700 Kcal/ha respectively and amount of output or production energy yield of seed were separately calculated respectively as 17184000, and 8760000 Kcal/ha. Energy efficiency (output: input ratio) for yield seed was 2.04 and 1.03 respectively. Data showed much of the consumptions of energy were, irrigation, nitrogen, machinery and oil. Also the expenditure for nuts and oil sunflower were 10193.2 and 11223.61 Rials. and net income value, were 53806.8 and 36776.4 thousands Rials (9000 Rials =1$) per hectare, respectively. Income cost ratio were 5.28 and 3.28 respectively, they can be increased by applying appropriate cultivation management. The result of this research shows that because of wide economic efficiency in nuts sunflower farms, in spite of low energy efficiency in the farms, farmersʹ tendency for cultivating this type is more than the others. Whereas, continuance of present conditions of rigorous waste of energy, especially inputs of irrigation and nitrogen that have the most relation to input energy, will lead to pollution of above mentioned farms and regional ecosystem which will in return be in the risk of the reduction of sub ground waters.

1387

پژوهش در علوم زراعي

پژوهش در علوم زراعي

دوفصلنامه با شماره پیاپی 2 سال 1387

#تست#آزمون###امتحان