پتروژنز و سن سنجي راديومتري U-Pb زيركن در گرانيت هريس (شمال غرب شبستر)، استان آذربايجان شرقي

Petrogenesis and zircon U-Pb radiometric dating in Herris granite (NW Shabestar) East Azarbaijan Province

توده نفوذي هريس سازند كهر را قطع كرده و خود با رسوب هاي قاعده ي پرمين به صورت دگرشيبي آذرين پي پوشيده مي شود. اين توده تركيب گرانيتي ـ قليايي گرانيتي داشته و ماهيت متاآلومينيوس تا پرآلومينيوس ضعيف نشان مي دهد. بي هنجاري منفي شديد Eu در نمودار REE نشانگر حضور پلاژيوكلاز در سنگ خاستگاه و يا جدايش پلاژيوكلاز در طول تكامل ماگماي تشكيل دهنده ي اين سنگ‌‌هاست. بي هنجاري منفي شديد Ba و غني شدگي هاي Rb و Th نسبت به Ta و Nb نشانگر خاستگاه پوسته اي آن هاست. اين گرانيت ها از نوع درون برگه اي و از نوع گرانيت هاي غيركوهزايي (نوع A) ، ارزيابي شده اند كه از ذوب بخشي يك خاستگاه توناليتي – گرانوديوريتي و در يك محيط كششي تشكيل شده اند. سال سنجي راديومتري به روش U-Pb زيركن، سن 34±306 ميليون سال را براي تبلور اين سنگ ها به دست داده است. اين سن با كشش هاي آغازين كافت زايي روي تختگاه پوسته ي قاره اي عربي ـ ايران سازگار است.

Heris intrusive body has cut Kahar Formation and has been covered by Permian basal sediments, non-conformably. The composition of this body is granite- alkali granite with metaluminous to weak peraluminous nature. The strong negative anomaly of Eu in REE diagram indicates the presence of plagioclase in the source area or differentiation of it during evolution of the magma. Negative anomaly of Ba and enrichment of Rb and Th relative to Ta and Nb is an indicator of crustal origin. These granites are within-plate and A-type granites, which have been formed by partial melting of tonalitic- granodioritic source in extensional setting. Zircon U-Pb dating yields 306±34 Ma for crystallization of these rocks. This age is consistent with primary extensions of rifting in Arabian- Iranian platform.