نگرش هويتي ابوريحان بيروني

Abu Rayhan-e Birunl and the Problem of Iranian Identity

تغييرهاي عميق، ساختاري و چندبعدي كه در پي فتح ايران رخ نمود، برخي از مهم‌ترين عنصرهاي تشكيل‌دهند? هويت ايراني در عهد باستان را دگرگون كرد يا به نابودي كشاند. با از ميان رفتن برخي از اين عوامل مانند سرزمين‌‌/جغرافيا و دولت ايراني و در پي آنها تغيير يكي از مهم‌ترين پايه‌هاي هويت ايراني در عهد باستان يعني دين، هويت ايراني دچار بحران شد. ايرانيان را با توجه به پاسخي كه به بحران پيش رو دادند مي‌توان به سه دست? ايران‌گرايان، اسلام‌گرايان و ايران-اسلام‌گرايان تقسيم كرد. اين مقاله ضمن برشمردن مهم‌ترين ويژگي‌هاي اسلام‌گرايان، به بررسي نگرش هويتي ابوريحان بيروني پرداخته و هويت اسلامي اين دانشمند ايراني را با توجه به آثارش نشان داده است.

Arab conquest of Iran had conspicuous effects on Iranian identity and in some cases changed it radically. As a matter of fact, following this event some constitutive elements of Iranian identity such as "homeland/geography", "Persian state", and even more important one, i.e. "religion" -a crucial element of ancient Persian identity-suffered fundamental changes. Iranian confrontation with this identity crisis crystallized in different forms which might classify to three general categories: pro-Iranians, pro-Islamic Iranians, and Islamic-Iranians. In this paper we will enumerate the "pro-Islamic" groupʹs main characteristics and then, we will give an analytical survey of Abu Rayhanʹs ideas about "identity" and will examine his "Islamic identity" according to his works.