ريشه يابي مفهوم حركت جوهري در حكمت عزيزالدين

ريشه يابي مفهوم حركت جوهري در حكمت عزيزالدين

عزيزالدين محمدنسفي را به جرأت مي توان از بزرگ ترين حكماي الهي ايران در قرن هفتم دانست كه متأسفانه چندان شناخته شده نيست. ويژگي مهم اين عارف- فيلسوفِ مكتب كبراويه تعادل فكري وي در زمانه اي (سخت ترين دوران هجوم مغولان) بود كه خشونت و افراط از مشخصات بارز آن بود. نسفي مفاهيم فلسفي بسياري را در كتب خود تشريح كرده است كه يكي از مهم ترين آن ها مفهوم سير استكمالي انسان و اساساً حركت جوهري است كه بعدها توسط صدرالدين شيرازي دنبال شد. به نظر مي رسد فهم فلسفه اسلامي زماني ممكن است كه بتوان حلقه هاي مفقوده اين زنجير را بازيافت. نسفي را مي توان يكي از آن حلقه ها دانست كه پيوند دهنده عرفان به فلسفه بود و بعد ها بر مكتب اصفهان بسيار تأثير گذارد. دراين مقاله به بررسي وجوهِ تأثيرپذيري صدرالدين شيرازي از عزيز نسفي در مفاهيم حركت جوهري و سير استكمالي اين انديشه مي پردازيم.

We daresay that ‘Aziz al-Din Mu?ammad Nasafi can be regarded as one of the greatest metaphysicians of Iran in the 7th/14th century, who is unfortunately not much known. The main feature of this mystic-philosopher of Kubraviyya school of thought is his intellectual equilibrium in a time (the most severe era of Mongol invasion) that is distinctly characterized by violence and extremism. Nasafi has expounded many philosophical concepts in his books, one of the most significant of which is the notion of human ontogenesis and basically the substantial motion, which was later on pursued by Sadr al-Din Shirazi. Understanding Islamic philosophy seems to be feasible when the missing links of this chain can be restored. Nasafi can be regarded as one of those links that bound mysticism to philosophy and later on had a great impact on Isfahan school of thought. This article addresses aspects of Sadr al-Din Shiraziʹs impressionability from ‘Aziz al-Din Nasafi in concepts of substantial motion and the development courses of this thought.