فقه منظوم شيعي در دو قرن اخير

فقه منظوم شيعي در دو قرن اخير

يكي از روش‌هاي دانشمندان گذشته، براي فراگيري بهتر و سريعتر علوم، به نظم كشيدن مطالب علمي بوده است. به اين نوع اشعار اصطلاحاً شعر تعليمي گفته مي‌شود. در آثار و تأليفات فقهاي شيعه دو قرن أخير منظومه‌هاي علمي زيادي در علوم فقه، اصول، اخلاق، منطق، فلسفه، كلام، رجال و ادبيات عرب ديده مي‌شود. در اين ميان، منظومه‌هاي فقهي بيشترين عدد را به خود اختصاص داده‌اند. در اين مقاله بحث خود را در دو بخش دنبال مي‌كنيم؛ در بخش نخست به مهمترين منظومه‌هاي دو قرن أخير اشاره شده، و در بخش دوم براي آشنائي بيشتر با اين منظومه‌ها به بررسي و تحليل سه منظومه پرداخته‌ايم.

One of the methods of the past scholars for better and faster learning of sciences has been the versification of scientific material. This type of poetry is called ta‘limi (didactic) in technical terms. Many scholarly manzumas (poetic compositions) on such sciences as jurisprudence, usul (principles of jurisprudence), ethics, logics, philosophy, theology, rijal (biographies of dignitaries), and Arabic literature are found in the works and writings of the Shi‘a jurists of the last two centuries. Among these, the juriprudential manzumas are the greatest in number. In this article, we will follow our discussion in two parts: in the first part, we will point out the most significant manzumas of the last two centuries, and in the second, we will examine and analyze three manzumas for further familiarization with such poetic compositions.