بررسي تاثير تنش خشكي و زمان كاشت بر خصوصيات كيفي بذور ارقام پيشرفته كلزا (Brassica napus L.)

بررسي تاثير تنش خشكي و زمان كاشت بر خصوصيات كيفي بذور ارقام پيشرفته كلزا (Brassica napus L.)

براي ارزيابي اثرات تنش خشكي و زمان كاشت بر خصوصيات كيفي و بنيه بذور كلزا (Brassica napus L.) آزمايشي به صورت فاكتوريل اسپيلت پلات در قالب طرح پايه بلوك‎هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال‎هاي 86-1384 در مزرعه‎ي 400 هكتاري تحقيقاتي موسسه اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج اجرا شد. در اين آزمايش آبياري و تاريخ كاشت به عنوان عامل اصلي هر كدام در دو سطح شامل: آبياري معمول بر اساس 80 ميلي‎متر تبخير از تشتك كلاسA (شاهد) (I1) و تنش كم آبي يا قطع آبياري از شروع مرحله‎ي ساقه‎دهي (I2)، تاريخ كاشت نرمال در مهر ماه (D1) و تاريخ كاشت دوم در بهمن ماه (D2)، و لاين‎هاي كلزا به عنوان عامل فرعي در ده سطح شامل:Hyola420(V4), Hyola401(V3), Sarigol(V2), RGS003(V1) RGAS0324(V9), RG405/03(V8), RG4403(V7), RGS006(V6), Hyola330(V5), RG405/02(V10) مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج اين تحقيق نشان داد كه اختلاف معني‎داري در صفات جوانه‎زني استاندارد، آزمون سرما (Cold Test)، هدايت الكتريكي (E.C)، آزمون pH، در بين تيمارهاي اعمال شده وجود دارد. بالاترين ميزان جوانه‎زني استاندارد و همچنين مقاومت در آزمون‎هاي سرما، هدايت الكتريكي و pHمربوط به آبياري نرمال، كاشت پاييزه و همچنين شرايط متقابل D1I1 بود. نيز در شرايط اثرات متقابل D1I2 و D2I1 بر سه صفت اول معني‎دار بود. نتايج اثرات متقابل سه تيمار براي آزمون هدايت الكتريكي نيز نشان داد كه كم‎ترين ترآوش مواد از پوسته‎ي بذر مربوط به تيمار D1I1V5 مي‎باشد. بنابراين بذرهاي حاصل از چنين شرايطي كم‎ترين زوال را در طول زمان خواهند داشت كه مي‎توان آن‎ها را براي نگهداري دراز مدت توصيه نمود. In order to investigate the effect of drought stress and delay sowing date on seed quality of advanced Rapeseed cultivars (Brassica napus L.), a field experiment was conducted as factorial split-plot arranged in a randomized complete block design in three replications in 2004/06 in Karaj Seed Improvement Institute in this study consideerd ‎two factors: Irrigation at two levels:80% of evaporation as control(I1), drought stress started from stem elongation stage(I2), and planting date: normal planting date as fall (D1) and delay planting date as winter(D2), as main plots, cultivars were: RGS003(V1), Sarigol(V2), Hyola401(V3), Hyola420(V4), Hyola330(V5), RGS006(V6), RG4403(V7), RG405/03(V8), RGAS0324(V9), RG405/02(V10), as sub factors.The results showed that there were significant difference on Vigor, cold test, E.C and ph test (1%level). maximum vigor and tolerance to cold test, E.C and pH belonged to normal irrigation, fall sowing and D1I1 interaction. Also in D1I2 and D2I1 had significant different at three primary characters. Study of Simple cultivars effect show that RGS003, Sarigol, RGS006 and Hyola420 c.v. were the best at vigor, cold, E.C and pH tests respectively. Also at the interaction effects of treatments Hyola401 and Sarigol c.v. in the normal irrigation and fall planting date, have a maximum germination at the vigor and cold test respectively. But result shows that, at the delay and drought stress conditions E.C test results showd that minimum pass through from the seed coat belonged to D1I1V5. Then these seeds at this condition had minimum decline that can recommend them for long time store.